Mondragon eta gu guztiok trantsizioan

Atalak: Ekonomia, Iritzia

Fagorren hondamendiak irudikatu du mundu osoak eta zehazki euskaldunok bizi dugun ziklo amaiera. Kazetarion agenda ere irauli du, agur pentsamendu ahularen debaldeko su artifizialen garaiak; herritarra zalantza artean murgildu da, zer pasatzen ari den ulertu nahi luke, zer gerta daitekeenaren pistak eduki. Fagorrez galdetzen du, Mondragonez, euskal ekonomiaz, industriaz, konkurrentziaz, globalizazioaz…

Fagorrekoak egunero sortzen dituen informazio mordoen artean, asteburuko bik merezi dute nabarmentzea. Garan Joseba Salbadorrek “Cuanto más grandes nos hemos hecho, hemos perdido el ideario cooperativista” kronikan kooperatibako bi bazkide jarri ditu solasean,  Iñaki Azpiazu “Ahots Kooperatibista” talde kritikokoa eta Juan Antonio Talledo “Tatxo” aitortzen duena lehenaren aldean jarrera ‘acomodada‘ daukala, oker ulertu ez baugu zuzendaritzak hartutako erabakiekin konformaerrezago jokatu duena. ARGIA honetan bertan Baleren Bakaikoak “Fagor Etxetresnak: porrota eta itxaropena” iritzian azaldutakoak gogorarazi dizkiguten kontuak aipatu dizkiote Salbadorri bi fagorkideek.

Joseba Azkarraga Etxagibel soziologoak, Mondragon Unibertsitateaz gain Lanki institutuan ere aritu denak, gaiaren informazio asko eta ona eduki behar duenak, mundu industrializatuak klimaren eta energi iturrien krisiengatik bizi behar duen trantsizioaren parametroetan aztertu du Fagorrena “Kooperatiben geroaz” piezan. Guztiek eta batez ere gazteek -“ikasi ezazu karrera on bat eta lana seguru aurkituko duzu, emango dizkizuna etxea-bikotea-bidaiak-kontsumoa hil artio” gezurrarekin bazkatu ditugunok- leitu beharreko analisia. Ez Azkarragak proposatzen ditugunekin kooperatibek edo euskal ekonomiak bihar goizeko galdera urgenteei erantzuna aurkituko dietelako, baina bai bizi dugun egoera bezala gainean daukagun etorkizuna kokatzeko ikuspegi macro beharrezkoa damaigulako.

Fagorren porrotak orain arte zeharka baizik harrapatu ez gaituenok ikasgaiak ateratzeko denbora eta patxada hartu ditzakegu. Aldiz, ulertu behar da hondamendiak zuzenean kolpatuek aski lan badutela egunerokoarekin. Tsunamiaren erdian jakin nahi lukete zer eta zenbat galduko duten, eta zerk iraungo duen zutik. Hori ere kontatzea dagokigu kazetarioi.