‘Koporripikapa’rena txantxetan zela… baina ez erabat

Atalak: Agiñarenak

Ez, bada, goizean blog honetan plazaratutako “Koporripikapa: hipizkupuntzapa bapatepen apaldepekopo epekipintzaparipik hapandipiepenapa” kronika ez zegoen Algonkin-euskara pidginean idatzirik, are gutxiago ezein antropologok bidalia. Baina han aipatutako Mielanjel Harana Amasatarra bada izan, ARGIAko irakurle zaharrenetako batzuek –trikitixaren kontuen maitaleek bidenabar- gogoratuko dutenez. Berak lehenbiziko hitzarekin egingo zuen algara: “Ja, ja, ja, zapo-hizkerarekin zatorrek Agiñarra”.

Zapo-hizkera edo zapo-euskara Mikel Asurmendik eta Josemi Saizarrek 1999an aipatu zuten “Euskarazko argotak erdara iturri” artikuluan, Seguran erabilitakoaren erreferentzia eginez. Guk, Amasan bezala Aginagan, ez genuen erdaldunen aurrean erabiltzen -zertarako?- jolasari usainik hartzen ez zioten kaletarren tartean baizik. “Hapau depek kapaikupubapa“, erran nahi baita “hau duk kaikua”, eta solaskidea muturra okertuta.

Hitz bakoitzaren silaba bakoitza errepikatu p kontsonantea sartuta. Bi bokal edo kontsonante bat baino gehiago dituzten silabekin zer egin, ohituraz eraikitako intuizioak agintzen zigun, konplikazioak p daraman errepikapenarentzako utziz: gi-zo-nak = gi/pi-zo/po-na/pak. Ez du beste misteriorik.

A, bai.  Gaur apirilaren 1.a dela. Apirileko arraina,  Erster April, 1 aprilgrap, Dia da mentira, April fools’ day…  Inuzente egun udaberritarra mundu zabalean, hispanoen artean salbu euskaldun autonomo eta foralak barne. Xilabako irakurleak ohartuko ziren.