Hemen da Eric Toussaint, greziarren eta euskaldunon zorra auditatzea sustatzen

Atalak: Ekonomia, Grezia, Zorra

Mikel De la Fuentek egin dio ongi etorria Eric Toussainti Bilbon. (Argazkia: Dani Blanco)

Eric Toussaint, zor publiko bidegabeen ezabatzearen aldeko mugimendu gero eta indartsuagoaren lider ezaguna, Euskal Herrian dabil. Hilabeteotan Greziako parlamentuak estatu haren zorra auditatzeko sortu berria duen batzordeaz mintzatuko da, baina Espainia, Frantzia eta Euskal Herriko administrazioek urteotan pilatu duten zor bidegabea herritarrek ezagutu eta ordaintzeari uko egiteaz ere bai.

Bilbon sortu berri duten “hitz & hitz” fundazioak ekarririk, astearte eguerdiz aurkeztu diote prentsari ELAren egoitzan fundazioko Mikel De la Fuentek eta ELAko buru Txiki Muñozek. Egun osoan zehar euskal mugimendu sindikal eta politikoekin izan beharreko harremanez gain, ilunabarrean hitzaldia ematekoa zen Bilboko Udal Liburutegian, zor publikoaren handitzea ekarri duen iruzurra azaltzen duen “Bancocracia” liburua aurkeztuz.

Baina Toussainten etorreraren benetako arrazoiak asteazkenean azalduko dira. Gasteizen, Eusko Legebiltzarreko Ogasun eta Aurrekontuen batzordean hitz egingo du, EHBilduk konbidaturik. Eta arratsaldean Iruñean elkarrizketatuko da Foru Gorbernuaren zorpetzea salatuz  auditoria beharra aldarrikatzen duten ezkerreko indarrekin. Eta ilunabarrean, Iruñeko Katakraken hitz egingo du berriro jendaurrean, ondoan izango dituelarik Igor Arroyo LAB sindikatukoa eta Patxi Zamora Kontuz plataformakoa.

Azken hamarkadan, bidenabar 2008ko krisia lehertu zenetik, estatuen zorpetze ez legezkoaren inguruko eztabaidaren bilakaera argitzen du Eric Toussaint buru duen CADTM erakundearen izenak berak: Comité pour l’Annulation de la Dette du Tiers Monde. Hirugarren munduko herrialde txiroei lehen munduko bankak eta finantza erakundeek ezarritako zorpetze bidegabea aztertzetik hasita… lehen munduaren bihotzean gertatu denean arakatzera iritsi dira. Aditu askok salatu dutenez, kapitalismo neoliberalak hirugarren munduan ezarritako estrategia berdintsuak erabili dituelako metropolian bertan.

Leku askotan sortu dira zorpetze bidegabea ikertzeko batzorde herritarrak, oharturik balizko “estatuen ahulezia finantzieroa” amarrua baizik ez dela, estaltzen duena aurretik gertatu den lapurreta: banku handiek batean eta bestean beroaldi ekonomikoan irabazi errazen bila egindako mailegu burugabeak kobratu ezin dituztenean… zor horiek estatuen bizkar eman ditute. Hori baizik ez direla izan batean eta bestean Munduko Bankuak, Nazioarteko Diru Funtsak eta lekuko aginte politikoek hitzartu dituzten zorraren “berregituraketak”. Grezian, ordea, nobedadea gertatu da: Legebiltzarrak berak sortu du batzorde berezi bat azken hamarkadako zorpetze publikoari auditoria zehatza egiteko.

Brasil eta Ekuadorreko zorpetzeak erradiografiatzen aritua da Eric Toussaint. Grezian bera buru duen 30 kideko batzordea saiatuko da Atenasko gobernuari argudioak ematen kanpo zorraren parte  handi bat ez ordaintzeko estrategiak abian jarri ditzan. Horretan laguntza eskatzera etorri da Euskal Herrira. Baina eskaintzera ere bai. Hemen ere behin baino gehiagotan aipatu dira zorpetze publikoa auditatzeko batzordeak, izan Bizkaian duela bi urte, edo eta, askoz era praktiko eta ofizialagoan, azken hilabeteotan Nafarroan. Abiadura Handiko Trenaren operazioa edo Gipuzkoako Errauskailuarena auditatu beharrara ere mahairatu da zenbaitetan.

Eric Toussainten aurkezpenean Txiki Muñozek salatu duenez, “hemen ere zor publiko asko ilejitimoak dira (…) baina fiskalitateari buruzko eztabaida bahiturik daukate”. Hedabide eta aginte nagusiek bahitua, ulertu dugu. Greziako ikerketa batzordearen lehendakariaren etorrerak balioko ote du Euskal Herrian ere zorpetze publikoa eztabaida piztu dadin instituzioetan, herritarren begien aurrean?