Zorraren mekanika Yanis Varufakisek gu garen ezjakinoi esplikatua

Atalak: Ekonomia

Yanis Varufakis. (Blog pertsonaletik hartutako argazkia)

Greziaren kiebra den ekaitz gobernagaitzaren kudeaketak izar mediatiko bihurtu duen Yanis Varufakis ministroaren liburu berri bat plazaratu da euskaldun gehienek ulertzeko moduko hizkuntza batera: “Economía sin corbata. Conversaciones con mi hija“. 2014an grezieraz argitaratu zen “Μιλώντας στην κόρη μου για την οικονομία” tituluz. Botoa emateko eskubidea aspaldi eskuratu arren mundua mugitzen duen diruaz gaztetxoak bezain ezjakin garenok baliatu beharko genuke krisitzarra pittin bat ikasteko.

“Minotauro Globala” famatua idatzi zuen ekonomialariak 192 orritan laburbildu du ekonomiaren eta diruaren historia, Neolitikoa eta berehala Mesopotamian hasita XXI. mende honetaraino. Hedabideek eskainitako aurrerapenen artean, La Vanguardian Justo Barrancok laburbildu du bankuen bilakabideaz dioena.

Denbora joan ahala, bankariak gainditu egin zuen diru soberakinak zeuzkatenen eta diru hori maileguan hartu nahi zutenen arteko bitartekari lana; bankaria hasi zen etorkizunari balioa ateratzen hura gaur erabili ahal izateko, zeren eta merkatu gizartea mugi arazteak eskatzen ditu dauden aurrezkiak baino inbertsio askoz handiagoak. Hori bai, Varufakisek azaldu du pizgarriak direla medio bankaria ahalegintzen dela etorkizunetik gaur egunera aurreratzen ahal duen balio guztia, horrek bere etekinak handiagotzen baititu… eta horrela eragiten du leherketa, orainak etorkizunari aitortu behar dionean ez daukala zor diona itzultzeko adina. Orduan egokitzen zaio Estatuari jokoan sartzea.

Eta, ziurrenik Greziaren egoeran pentsatuz, gehitzen du “orainak ezin dionean ordaindu etorkizunari, ez dago beste soluziorik zorra barkatzea baino. Ez da etika kontu bat, praktikak agindutakoa baino: bankariek lortzen baldin badute ordaindu ezin diren zorrak ez barkatzea, orduan gizartea atzeraldi iraunkorrean harrapatuta geratzen da”.

Ez da, eskuineko populistek herritarren buruetan iltzatu duten gisan, zegokiguna baino gehiago gastatu dugula aurreko urteetan. Ez. Sistema bera dago eraikita bankariek etekinak lortu ditzaten gaur gastatuz beraiek kalkulatzen dutena bihar eduki dezakegula. Hala egin dute eta hala gaude, greziarrak bezala geu ere, zorraren katean zintzurretik harrapatuta.