Santimamiñetik Baionara, zazpi ahizparen gai den oihala gure esku

Atalak: Iritzia

Gure Esku Dago herri ekimenak heldu den igandean emango baldin badu urrats handirik, bat bederen Espainia eta Frantzia arteko muga gainditzekoa izango da nabarmenetakoa. Baionako ekitaldirako, gainera, GEDeko kanpainak erabili duen oihalak jostearen metaforan Singer makinek ez duten indar bat aurkitu dute. Duela mende bat baino gehiago Pello Mari Otañok zazpi euskal probintzia ahizpak janzten dituen oihalarekin egindako bertsoetan.

Otañoren “Zazpi aizparen gai dan oiala” lehenbizikoz Jokin eta Josu goierritarrei entzun genien, Fernando Unsainen produkzioz eta Carlos Monteroren moldakuntza ederrez argitaratu zuten “Nire herria bezala” diskoan. Geroago, Eltzegor taldeak “Sasitik sasira” kantataren amaierarako bereganatu zituen Otañoren bertsoetako batzuk Txirritaren “Gure aurreko guraso zarrak” saileko beste pare bati eta Joxemari Ostolaza Xalbardinek kantataren hari nagusiarekin lotuz gehitutakoez osatuta.

Azken urteotan Iparraldeko edozein bazterretan entzun daiteke, izan ostatu edo jaialdi, [entzun]”Mundu guztiak aditutzen du euskaldunaren negarra…” hasten den kanta eta Hegoaldean ere ez leku gutxitan. Azkenengo aldiz publikoan Baigorrin kantatu zuten Eltzegorrekoek 2009an. Gure Esku Dago Iparraldean hedatu den olatua ospatzeko, Baionako ekitaldiaren sarrera berek egingo dute zuzenean. Metafora baino anitzez gehiago.

Sasitik Sasira kantataren amaierako bertsoak

Mundu guztiak aditutzen du
euskaldunaren negarra,
alde batera nahiago nuke
ez banintz hemengotarra,
enpeñatzea ez bada libre
alferrik dugu indarra,
hau da txoriak gari tartean
goseak egon beharra.

Antzerki hontan lau pertsonaia
ta jokalari bakarra,
arbolak berak erakusten du
hostoa eta adarra.
Enpeñatzea ez bada libre…

Sutan pizturik darrai, oraindik,
sugaiz berriz lehengo gerra,
oharkabean ez zen mintzatu
Txirrita poeta zarra.
Enpeñatzea ez bada libre…

Zazpi ahizparen gai den oihala
ebakirikan erditik,
alde batera hiru soineko
utzirikan lau bestetik.
Guraiziakin bereizi arren
bakoitza bere aldetik,
ezagutzen da jantzi direla
zazpiak oihal batetik!

Oihal bera da gure jantzia
sortu gintuzten unetik
ez du munduak kemenik sortu
kentzeko gure soinetik.
Guraiziakin bereizi arren
bakoitza bere aldetik
ezagutzen da jantzi direla
zazpiak oihal batetik!