Mitoaroa 11 galdera

Atalak: Sailkatu gabea

Azken asteotan, agian ez da beste gairik zenbait forotan. Mitoaroa. Bai, eta Pello Reparaz. Eta bere egoa, eta euskarak behar duena, eta mitologia, eta kaskoak, eta San Mames beteko duela behin edo birritan, bere marka-irudia, eta abar.

Gustatu ala ez, ausarta denik ezin uka. Gustatu ala ez, kalitatezkoa denik ezin uka. Gustatu ala ez, esperimentala denik ezin uka. Gustatu ala ez, zeharo profesionala eta detaile guztiak zainduta egin denik ezin uka. Gustatu ala ez, kapitalismoaren trikimailu guztiak ondo maneiatzen dituenik ezin uka. Gustatu ala ez, ezin uka 40.000 pertsona batu zituenik asteburu batean euskaraz eta euskaldunontzat pentsatua (hizkuntza jakin barik, ez zegoen Mitoaroaren bigarren atala ulertzerik, ondoan izan nituen bi andreak horren erakusgarri).

Mitoaroa II. Nire ustez, Mitoaroaren kontu honekin, oinarri-oinarrian galdera batzuk daude (ez dut erantzunik eta agian ez dago erantzunik).

Baga: tradizioa erabiltzen du Zetak-ek edo tradizioa berritzeko lanean ari da? Zer da tradizioa erabiltzea? Zer da berritzea? Zer ekarpen egiten dio honek tradizioari? (Azken urteotan, Galizian “tradizioa” berritzen artista asko dabil, Tanxugueiras eta Fillas de Casandra, Mondra eta Baiuca, eta abar, baita beste herri batzuetan ere: mundu mailako joera da?).

Biga: tradizioa berritzen ibili diren euskal artista askoren ibilbidearekin (Oskorri, Kepa Junkera, Tapia eta Leturia, Oreka Tx, Juan Mari Beltran, Mikel Laboa, Gabriel Aresti, Gozategi, Kukai dantza taldea, Oteiza, Xabier Amuriza, Gose, Huntza, Maixa eta Ixiar, Alaitz eta Maider, Duguna dantza taldea, Kalakan, …) zelan ezkontzen da Zetak-en espektakulu hau? (Zergatik zerrenda horretan ez dago ia andrazkorik?). Mitoaroa zer dugu, folklore ala folklorizazioa? Zer da sinbolikoa bizitzeko ala biziberritzeko ahalegina? Ala merkantilizazio hutsa da?

Higa: kanpo-osagaiek (mitologia, akelarrea, inkisizioa, herri inauteriak, …) zer ekarpen egiten diote Mitoaroaren narratibari? Estetika hutsa dira ala beste zerbait dute atzetik?

Laga: kolektibotasuna eta norbanakotasunaren arteko dialektikan non kokatzen da Mitoaroa? Ikuskizunaren ostean, kolektibotasuna zelanbait piztuko da? (Adibidez, gogoratzen naiz Berri Txarrak-en agurrean Bihar denok ensaiora esaldi horretaz: ikuskizun horiek balio dezakete horretarako ala aurpegi garbitze hutsa da?).

Boga: handinahikeria dago honen guztiaren atzean? Erabili daiteke hori euskararen aldeko aldarriei oihartzun handiagoa emateko? Handira jotzeak erreparorik gabe zergatik sortzen dizkigu horren erreakzio biszeralak? Zergatik bilakatzen da (gizarte-)arazo urtean 25 bat aldiz futbolagatik betetzen den San Mames bitan betetzea, Itzea Urkizuk dioen modura?

Sega: zer legamia, zer hazi, zer lorratza utziko du Mitoaroa honek gure kultur panoraman? Edo, beste era batera galdetuta: Mitoaroak mesede edo kalte egingo dio euskarazko kultur zirkuituari?

Zai: euskal “harrotasuna” edo autoestimua edo atxikimendua elikatzeko balio du honek? Erdal erreferentzien zurrunbiloen erdian uhartea dugu Mitoaroa? Eusko labeldun “hegemonia” eraikitzeko balio dezake? Jendea bero jartzen al da euskararekin hegemonia lor daitekeela ikusita? Haur eta nerabeei zer ekarpen egiten die kontzertu honek?

Zoi: zer ekarpen egiten die honek euskarazko beste produktu txikiagoei? Eta herrietako jarduera komunitarioei? Zergatik sortzen du proiektu honek horrenbesteko lilura?

Bele: azken urteotan, Lanartea lan aparta egiten ari da (fruiturik eman ez duen arren, baina horiek ere etorriko dira) euskal sortzaileen baldintza materialak duintzeko. Mitoaroa (eta beste apustu erraldoi hauek) bide horretan aurrerapausoa da ala atzerapausoa da?

Harma: zelan eraikitzen dugu ikusletik arizale izatera pasatuko den kulturgintza bat? Zelan lortu horizontaltasuna eta parte hartzea? Zelan sortu kulturgile herrikoiak?