Oinarrizko bibliografia soziolinguistikoa euskaraz

6 Iruzkin

1. 

   Jazinto | 2011-01-22 at 14:32

   1987ko “Un futuro para nuestro pasado”ren ordez, Zenbat Garak 1997an argitaratutako Jon Sarasuaren “Biziaren hizkuntzaz” irakurri dezake euskaldunak. Baita ere, Aitor Zuberogoitiak Txepetxi egin zion elkarrizketa 1999an “Zenbat Gara” aldizkarirako:
   http://www.zenbatgara.org/eus/txostenak/txepetx-margeneszg4.htm

   1991ko “Reversing Language Shift”en ordez Eusko Jaurlaritzak argitaratutakoren bat irakurri dezake euskaldunak. Baita ere, Xabier Erizek Fishmani egin zion elkarrizketa 1999an “Bat” aldizkarirako: http://www.soziolinguistika.org/es/node/820

   Jazinto

   Reply
2. 

   txerra | 2011-01-24 at 12:53

   Eskerrik asko Jazinto. Entzun nuen bere garaian Adorez eta Atseginez mintegikoek Txepetxen liburua euskaratu zutela (Gure iraganaren geroa gaur edo antzeko zeozer). Eta Fishmanena euskaraz dagoen osatuena, loturan bertan dago, Mikel Zalbidek egindakoa.

   Reply
3. 

   Jazinto | 2011-01-24 at 22:38

   Eskerrik asko zuri, Txerra. Zentzu horretan, euskaldunak irakurri ditzake 1987an Gotzon Nazabalek euskaratu zuena “Jakin” aldizkarirako
   (http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin87_42_43/Jakin87_42_43.html) eta 1988an Xixa Gardner eta Mikel Zalbidek euskaratu zutena “Jakin” aldizkarirako (http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin88_48/Jakin88_48.html).
   Jazinto

   Reply
4. 

   joseba | 2011-02-10 at 9:53

   Pozik ikusi dut soziolinguistikari buruz egin duzun 30 libururen
   hautua; izan ere, uste dut harrigarria dela hizkuntzaren gaiak gurean
   sortzen duen interesarekin, zein gogoeta eta azterlan gutxi
   argitaratzen den euskaraz, euskarari buruz (dela soziolinguistikaren
   ikuspegitik, dela psikolinguistikarenetik, dela politikarenetik…).
   Zerrenda horretan, ordea, argitaratu berri samarra den saiakera bat
   sartzea iradokiko nizuke: P. Baztarrikaren “Babeli gorazarre”
   (Alberdania, 2009) gogoeta sendoa eta informazio iturri oparoa dela
   iruditzen zait. Hara, adibidez zer dioen Argian Iñaki Martinez de Luna
   soziologiak (eta bada nor): “Gogoeta-iturri
   Etsaiak egiten hasteko arriskuan nago Babeli gorazarre irakurtzean
   buruan zebilkidanarekin: Mitxelena eta Txepetxen lanak salbu, bertako
   hizkuntzen bizi-baldintzez ez dela horren gogoeta mamitsurik
   (aspalditik) egin. Barka ditzaten hitzok ur sakon eta emankorretan
   murgildu diren gainontzeko egileek, baina esandakoa da zinez burura
   behin eta berriz etortzen zitzaidana.

   Eta Mitxelena aipatzen hasita, horra hor bere –eta Baztarrikak
   jasotako– ideia mamitsu bat: “Ezin fida daiteke (…) dekretuaren ondorio
   miresgarrietan, ezta ofizialkidetasun nahiz ofizialtasunezko
   aitorpenetan ere. Gure herriak herri artean bere tokia behar duen
   bezala, hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean:
   handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko
   behar adinako tokia. Beste nonbait esan eta idatzi dudan bezala,
   diglosiaren purgatorioetatik ihesi goazela, ez gaitezela ghettoaren
   infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa
   dugu”.

   Beldur naiz Mitxelenaren hitzoi entzungor egin zaien modu berean,
   Baztarrikaren lana ere baztertuta ez ote den geldituko. Izan ere,
   euskalgintzaren parte baten planteamendua handikeriatan erori izan da
   denbora luzez, horren ondorioz errealitate gordinarekin estropezu
   eginez behin eta berriz. Mitxelenaren ikuspuntu zentzudunak hainbat
   urtetan oihartzun handirik izan ez duen arren, bada garaia harenak
   bezain aproposak izan daitezkeen hausnarketei erreparatzeko.
   Baztarrikaren eskutik, adibidez.

   Badira, noski, Babeli gorazarre liburuaren ideia guztiekin ados ez
   egoteko arrazoiak, balorazioa zein planteamendutatik egiten den.
   Batzuentzat desegokia izango da, garatzen duen tesia antolaketa
   instituzionalaren baitan kokatua dagoelako –hala ere, planteamenduak ez
   du muga horien barruan zertan gelditu behar–. Beste batzuei, aldiz,
   euren –espainiar zein euskal– nazionalismo linguistiko zurrunak ez die
   betarik emango halako ideiarik onartzeko. Arrazoiak arrazoi,
   idazlanaren irakurketa kritiko bati ez nioke inoiz uko egingo, jarrera
   kritikoa beti dugu-eta beharrezko. Onartezina litzaidakeena, aldiz,
   hauxe da: bestelako interesak ezkutatzen dituzten kritika interesatu
   edo mami gutxiko deskalifikazio errazak eginez, liburua aintzat ez
   hartzea.

   Hala ere, nolabaiteko itxaropena badut. Izan ere, atzeak erakusten dio
   aurreari nola dantzatu eta, urteotako eskarmentuen poderioz,
   euskaltzale gehienen jarrera soziolinguistikoa askoz helduagoa da, gaur
   egun. Baztarrikaren lana aintzat hartzeko behar bezain irekia, alegia.

   Bestalde, eta ajeak aje, euskalgintza sasoiko dago eta orain bada gai
   hizkuntza-diskurtso zaharkituak beharrezko duen berrituari ekiteko;
   horretarako, iturburu ezin egokiagoa du Baztarrikarengan.
   Tamalez, espainiar nortasundunek ez dute iturri horretatik oso gustura
   edango –erdaraz ere argitaratuta dagoen arren–, beren hizkuntza-egoera
   erosoaren zutabea zalantzan jartzen duelako. Pena litzateke, baina
   errealitatearen egoskortasunaz jabetu beharra dago, beti. Onerako zein
   txarrerako!”

   Reply
5. 

   txerra | 2011-02-10 at 10:36

   Eskerrik asko ekarpenagatik, Joseba.

   Arrazoia duzu, Babeli gorazarre falta da 30eko zerrendan. Baina irizpide bat hartu nuen egiteko: nik irakurriak izatea liburu guztiak. Eta Patxi Baztarrikaren liburua oraindik ez dut irakurri. Egin beharrekoen artean daukat, baina ez dut astirik atera horri ekiteko.

   Baina irakurri eta berehala, iruzkina, kritika edo komentarioa igoko dut blogera. Eta, hala dela iruditzen bazait, 30eko zerrendara ekarri (azken finean berdin da 30 izan edo 31, ezta?).

   Eskerrik asko eta segi horrelako ekarpenak egiten, Joseba. Mila esker.

   Reply
6. 

   Jazinto | 2011-02-17 at 9:54

   Harira datorrelakoan, Joxe Austin Arrietaren orain dela hogei urteko hau:

   “Dagoeneko aipatua dut Txepetx, eta aurrerantzean ere hamaika bider
   ekarriko dut hizpidera. Denok gatzaizkio zordun: hark plazaraturiko
   teoria-gorputz trinkoarekin hitzez hitz ados daudenak, ideia askotan
   teoria horrekin bat etorri arren zalantza eta eritzi ezberdinik, hala
   ere, badugunok, eta teoria horri erabateko muzin eta ezentzunarena
   egiten diotenak ere bai. Aldez edo moldez, aurkako zein aldeko jarrerak
   eraginez, teoria hori hor baitago. Gaur egun ezin da Euskal Herrian
   elebitasunaz mintzatu, inplizitoki zein esplizitoki “Un futuro para
   nuestro pasado” liburuarekiko nork bere pentsakeraren
   hurbil-urruntasunak markatu gabe. Nik neuk ere markatuko ditut neureak,
   hurbiltasunak, noski, urruntasunak baino askoz ere ugariago eta
   sakonagoak. Baina gauza bera egiten dute, alderantziz doi-doi, EAJ eta
   EEko euskara-alorreko bozeramaleek ere. Ikus, esate baterako, duela egun
   gutxi Patxi Bazterrikak [sic] prentsari eginiko adierazpenak, zeinetan
   “lumazo” batez deskalifikatzen bait gaitu “hizkuntzen arteko burrukaren
   teorietan edaten dugunok”. Edota EAJko Kultur Sailburuak “euskal
   munduaren gehiengoak elebitasunaren apostua egin duela” dioenean, bide
   batez, noski, gehiengoa omen ez garen euskaltzaleoi “intolerantzia”ren,
   “beste kulturen ukazioa”ren, “bakartasunaren pobrezia”ren eta gisa
   beretsuko beste hainbat estigma egozten dizkigularik.”

   http://www.jakingunea.com/50urte/pdf/Jakin91_62/Jakin91_62_029.pdf

   Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.