“Konpentsatu”

Atalak: Azpiegiturak

Jaizkibelgo labarrak (Arg.: Dani Blanco)

Tarteka, hitz komodin horietako bat ateratzen dute tiraderatik politikoek. Pasaiako Portuko Agintaritzako (PPA) presidente Miguel Buen izan da azkena hori egiten. Portu berriak Jaizkibelen izango dituen ondorio kritikoak –berreskura ezinak, alegia– hainbat neurrirekin “konpentsatuko” dituztela adierazi du.

Kalteak ez dira nolanahikoak izango haiek ere onartu dituztenerako, baina lasai, konpentsazio neurriekin eragina “kritikoa” izatetik “gogorra” izatera pasako da eta. Zeinekin konpentsatuko dute itsas labarrean, kaletan, faunan, uraren kalitatean, basoetan, errekatan… egingo duten desagerpena? Txantatatxan… Pasaiako badia erregeneratuko dute. Horrela, hondartza eta kala bat atonduko dute jendearentzat –hori falta zitzaion Pasaiari benetako herri turistiko bat izateko–, baina batez ere urbanizazioari emango diote garrantzia. Operazioa borobila da: badiako aktibitateak kanpo portura eraman eta barruan geratzen den lekuan errentagarria aterako den proiektu bati ekin –Herrerako etxebizitzak, adibidez–, irabazitako diruaz kanpo portuaren zati bat finantzatu ahal izateko. Eta bide batez, ingurumenean egindako kaltea “konpentsatzen” dute.

Astekari honi Pasaiako herritarrek azaldu zioten ezin dela badiaren erregenerazioa kanpo portuarekin baldintzatu, bada horixe egingo dute, bazterrean utziaz portua badiarekin uztartzeko alternatiba. PPAkoak ez dira inozoak, eta ingurumen txostena portuaren datu positiboekin batera eman dute: hainbat urtetako geldialdi eta beherakaden ondoren, trafikoa %15 igo da eta urte bukaerarako 4 milioi tona mugitzea espero da. Kolapsoa gertu omen dago… Ingurumen Iraunkortasunerako Txostenak, aldiz, dio hogei urteren buruan trafikoa 9,5 milioi tonakoa izango omen dela; baina gaur egungo portuaren ahalmena 13,5 milioi tonakoa da. Orduan, zertarako behar da kanpo portu bat? Ba al du zentzurik kanpo portuak haren tamaina erdira jaitsi zutelarik? “Bai”, diote agintaritzakoek, “badia erregeneratzeko ezinbestekoa da”.

Beraz, hil ala bizi, zu edo ni… “Se trata de primar al ser humano sobre la naturaleza o viceversa” zioen atzo Gipuzkoako egunkari batek. Baina benetan badago oraindik norbait pentsatzen duenik mundu finitu honetan gizakia naturaren gainetik dagoela? Jaizkibelgo txikizioa ezin da “konpentsatu”. Oteizaren maisulan bat izorratu eta haren ordez komun publiko bat egitea bezala da hori. Adar jotze bat.