Donostiako burges “modernoek” nola egin zuten dirua?
Koldo Mitxelena Kulturunean erakusketa zabal bat dago ikusgai Donostiako familia entzutetsuenetako bateko kideek ateratako argazkiekin: Aurrera eginez deitu diote. José Brunet Berminghamek XIX. mendearen azken herenean ateratako dozenaka argazkiz dago osatuta eta benetako altxorra dira hiriak izandako “hirigintza-eraldaketa handiena” ikusteko. Garai haietan egin ziren azpiegitura obrez gain, donostiar burgesen bizimodua islatzen duten argazkiak ere badaude, Bruneten birbiloba batek, egun...
Read MorePederasten boterea
Eliza katolikoko ordezkariek haurren kontra hamarkada askotan egindako sexu-gehiegikerien auziak eztanda egin du Euskal Herrian. Nafarroan 1948 eta 1985 artean gertaturiko 60 kasu identifikatu ditu NUPeko ikerlari talde batek, baina azaldu dutenez “izebergaren punta” baino ez dira. Foru gobernuaren aginduz egindako txostenean erasotzaileen kopurua –gutxienez 31 ustezko pederasta– eta profilak ageri diren arren, haien izenak ez dira publiko egin. Aldiz, biktimen testigantzen zatiak...
Read MoreZergatik egin du porrot greba orokorraren aukerak?
Euskal Herrian greba orokor bat antolatzeko aukera mahai gainean izan da behin eta berriz azken hilabeteotan sindikatuen artean. LABek mahairatu zuen lehen aldiz Maiatzaren Leheneko ekitaldietan halako mobilizazio bat egiteko beharra, eta ELAk ez zuen ezezkorik esan. Arrazoiak soberan daude bi euskal sindikatu nagusientzat: pandemiaren ondorioz hartutako neurri ekonomiko eta sozialei buelta emateko premia, zerbitzu publikoak indartzea, Espainiako lan eta pentsio erreformen torlojua askatzeko...
Read MoreFrankismoaren apologia, askatasunaren izenean?
“Uste al duzu adierazpen askatasunak frankismoa, nazismoa edo faxismoa bezalako ideologia totalitarioak babestu behar dituela?”. Galdera hori luzatu diote Unidas Podemos, ERC, EAJ, Junts eta EH Bilduko europarlamentariek Europako Batzordeari. Izan ere, Espainiako Estatuko Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko (CGPJ) bokalen arabera, Francisco Franco bezalako fundazioek apologia frankista egitea adierazpen askatasunak babesturik dago, “biktimak ez badira umiliatzen”, Espainiako Memoria...
Read MoreZaintzen Euskal Sistema Publiko bat
Askotan esan dugu: pandemia honek zaintza erdigunean jarri eta egiatan gure bizitzentzat duen garrantzia azalerazi du. Baina aldi berean, honen beharra biderkatzeak ekarri du berriz ere eremu pribatu eta merkantilistatik bideratzea askotan zaintzaren zerbitzuak, gehienetan emakume migratu eta arrazializatuen bizkar, egoera oso prekarioan. Zaintza zentzu osoan hartu behar da, alderdi fisikotik zein emozionaletik. BDS Koop-ek argitaratzen duen Laia aldizkarian –Bidasoaldeko gure ARGIA jendeak...
Read MoreOndarea bizitzeko
Aste honetan utzi beharko dute euren betiko bizileku izan dena Donostiako Martutene auzoan dagoen Erbetegi etxeko auzotarrek. Eraikina husteko agindu diete, derrigorrezko desjabetze azkarraren prozedura bidez, AHT egiteko botako baitute. Trenbidea ez da gainetik pasako, baina badirudi obren dardarizoek kaltetuko duten beldur direla, eta errazago zaie eraistea hura babestea baino. Bizilagunen urtetako borrokaren berri eman dugu ARGIAn, eta eraikinak duen balio historikoa ere azaleratu genuen:...
Read MoreErrautsak
1936ko urriaren 30ean Hernaniko alkate frankista Julian Madinak bando harrigarria publikatu zuen: “Jakinarazten dut, aurten debekatuta dagoela hilerrira joatea Santu Guztien eta Arimen egunean”. Toki hura Gipuzkoako fusilatze gune nagusi bilakatu zen, eta hainbestekoa zen odol festa –200 lagun inguru hil zituzten aste gutxiren buruan–, ezen nahiago izan zutela ateak ixtea, euren krimenak agerian gera ez zitezen. Geroztik, urte hura kenduta, beti egon izan da zabalik kanposantua...
Read MoreEnpresetan parte-hartzea sustatu eta lurraldearekin inplikatzeko gida sortu dute
Parte-hartzean oinarrituriko enpresen ekosistema bat sortzeko Beterri Saretuz programak lan-tresna bat sortu du, lantokietan, erakundeetan eta hezkuntza zentroetan baliagarri suerta litekeena. Joan den ostegunean aurkeztu zuten gida Hernanin. Beterri Buruntza eskualdeko hainbat enpresa eta eragile elkartu ziren urriaren 8an Hernaniko Biteri Kultur Etxean, Beterri Saretuz programaren hirugarren jardunaldian. Aurretik lan zailena egina zegoen, beste jardunaldietan hainbat esperientzia...
Read MoreEz erlaxatu laneko atsedenaldietan?
Covid-19aren bigarren olatua “egonkortu” egin dela adierazi du Ignacio Garitano Osasun Saileko eta Osakidetzako Zaintza eta Kontrol Programaren koordinatzaileak aste honen hasieran. EAEko koronabirusaren kutsatze datuen bilakaerarekin “oso pozik” agertu da, baina hala ere zuhurtasuna eskatu du, aldaketa baten aurrean gauden jakiteko asteak beharko baitira. Foku garrantzitsurik ez dute identifikatuta, baina behin uda garaia amaituta, lanean “kontu handiarekin” ibili behar garela...
Read MoreKoronabirusaren arrasto koloniala
Fenomeno pandemiko bihurtu zaigun koronabirusaren gaitzak ez ditu pertsona eta herrialde guztiak berdin jotzen. Hasiera batean, agian inork pentsa izan zezakeen igualitarista zela, denei eragiten ziela berdin. Baina orain badakigu birusak badakiela diskriminatzen norberaren poltsikoaren, posizio sozialaren edo bizi den herrialdearen arabera. Hegoamerikako egoera ikusi besterik ez dago, eta zehazki Perun bizitzen ari direna, munduan heriotza-tasa handiena duen herrialdea bilakatu...
Read More
Iruzkin berriak