Espainiako militarrek Argentinako diktaduraren metodoak erabili nahi zituzten Euskal Herrian

Atalak: Historia, Politika

Espainiako polizia Hernanin manifestazio bat gerarazten 1978ko ekainean (argazkia: Argia)

Trantsizio garaian Argentinako diktadurarekin harreman estua izan zuten Espainiako militarrek, baita Adolfo Suarez presidentearen ingurukoek ere. Euskal Herriko egoerari aurre egiteko, Videla genozidak erabilitako gerra totala eta errepresio basatia eredutzat zuten. Publico.es egunkariak lotura hori erakusten duten sekretupeko dokumentuak argitaratu ditu.

Espainiak Videlaren diktadura finantzatu eta bertako agintariekin kolaboratu zuela frogatzen duten dokumentuak argitaratu ostean, Euskal Herrian ezarri beharreko kontrainsurgentzia taktiken inguruko informazioa dakar Publicok.

Argentinak Bilbon zuen kontsulak, Ricardo Corbellak, txostena idatzi zion enbaxadoreari 1978an, eta bertan dio ordena publikoko indarren artean ideia orokor bat zegoela: “Egungo prozesu espainiarraren, eta zehazki euskaldunaren, azken soluzioa [neronek etzana] Txilen eta Argentinan ezarritako tenperamentu berera enkoadratzea”.

Bestalde, sekretupean zeuden dokumentuok agerian utzi dute espainiar militarrek Argentinako diktaduraren krimenetan buru-belarri sartuta zegoen Jorge Osvaldo Troitiño agentearen aholkularitza jaso zutela.

Espainiar gobernuko ordezkariek ere interes handia erakutsi zuten Argentinak estatu terrorismoa egiteko moduan. José Pedro Pérez Llorca Espainiako presidentzia ministroak 1980ko urtarrilean Argentinako enbaxadorerekin izandako bilkura baten berri ere badakar egunkari madrildarrak. Enbaxadorearen esanetan, Perez Llorcak Argentinako metodo militarren efektibotasuna onartu zuen inplizituki eta “euskal arazoa benetan larria da” esan zion.

Zenbait kalkuluren arabera, Jorge Rafael Videlaren erregimenak iraun zuen urteetan 30.000 lagun desagertu ziren, horietatik 200-500 haurrak izan zitezkeela uste da. Atxiloketa gune klandestinoak antolatu zituzten, bahituak torturatu eta hiltzeko. Horrez  gain ezagun egin ziren “heriotzaren hegaldiak” delakoak; jendea itsasora edo sumendietara botatzen zuten arrastorik ez uzteko.