Zenbat jende hilko du amiantoak?

Atalak: Osasuna

Paco Puche ingurumenean adituak algoritmo bat sortu du mineral kantzerigenoaren iraganeko erabilerak munduan eragingo dituen heriotza kopurua jakiteko.

2015ak bi hilabete ez ditu egin eta aurten jadanik 7 pertsona hil dira EAEn iraganean amiantoa edo asbestoa arnastu zutelako. Azkenekoa General Eléctric enpresatik aurre-jubilatutako langile ohi bat da. 2008tik hona 148 lagun hil dira arrazoi beragatik Euskal Herrian, eta datozen hamarkadetan askoz gehiago izan daitezke, Paco Puche ekonomista eta ingurumenean adituak egindako kalkuluen arabera.

1900. urtetik amiantoaren munduko kontsumoaren kopuruak jasotzen dituen AEBetako Zerbitzu Geologikoaren datu basetik abiatuta, algoritmo bat sortu du Puchek. Horretarako, kontuan izan du amianto kontsumoa bera, mineralaren 40 urteko bizitza baliagarria, gaixotasuna agertzen den epea –hau ere 40 urteren buruan– eta kontsumoaren eta minbiziaren arteko erlazioa –mesotelioma bat 130 tona asbestoko–.

Ondorioa da gutxienez 2050 arte mesoteliomagatik hildakoak eragingo dituela amiantoak eta 2010-2030 hamarkadak izango direla gaitzenak. Zehazki, hamarkada horietako bakoitzean ia 350.000 pertsona hilko dira munduan minbizi mota horrek erasanda.

Europarako eta Espainiarako datuak ere eman ditu Puchek, azkeneko honen kasuan orain gauden hamarkadan egongo dira hildako gehien, 7.142 hain zuzen, eta 2015 urtearen ondoren iritsiko da pikorik altuena. Hala ere, 2020ko hamarkadan oraindik 4.000tik gora izango dira mesoteliomaz hildakoak.

Dena dela, Puchek dio hildakoak askoz gehiago izan daitezkeela, datu horiei biriketako minbiziak eta asbestosisak hildakoak gehitu behar baitzaizkie. Bere esanetan XX. mendeko amiantoaren industriak orotara 75.000 lagun hilko ditu Espainian.

Asviamie amiantoaren biktimen elkarteak dio Euskal Herrian 25.000 langilek arnastu dutela iraganean amiantoa eta zenbait estimazioren arabera hirutik bat behar baino lehenago hilko dela.

Puchek arreta jarri du amianto instalazioetan,  bizitza baliagarria amaitzean are arriskutsuago bilakatzen baita minerala. Hala, munduan instalaturiko amiantoaren %75 kenduta beharko luke 2030erako, kalte handiagoak eragitea nahi ez bada. Baina amiantoaren “armiarma sarea” zabalegia da adituaren ustez: “Amiantoa alde guztietan dagoelako eta ezin dugulako bere sareetatik ihes egin, erabilitako gehienak instalaturik jarraitzen du eta hondatzen ari da”.