Bizi Tokiren jardunaldi pedagogikoak: Nola transmititu baloreak haurrei, haientzat zentzua izan dezaten?

Atalak: Hezkuntza

Duela bi urte abiatu zen Bizi Toki, Behauze herriko Goitia baserrian.

Hezkuntza eredu tradizionaletik at, “balore eder batzuen arabera gurasoek eta beren lagunek hezitako haurrak” ditu helburu Bizi Toki egitasmoak. Ikusi eta ikasi jardunaldi pedagogikoak antolatu ditu hilaren 22 eta 23an, haurrei baloreak transmititzeaz, marrazketaren garrantziaz eta emozioak adierazteaz hausnartzeko.

Bestelako hezkuntza eredu baten gogoeta duela lau urte eta erdi abiatu eta duela bi jarri zuten praktikan, Behauzen (Nafarroa Beherea), Goitia baserrian. Egunerokoan 20 bat kide dira (proiektu jakinetan baita 60 inguru ere) eta izenak dioen bezala, eskola baino gehiago, bizitokia da, haurren ikasketa prozesua bizitzari lotua ematea baitute helburu. Alegia, lehen xedea ez da ikastea, bizitzea baizik. Haurrekin bizi diren helduek (gehienak gurasoak) dituzten baloreak haurrei helaraztea eta haurrek horiek bereganatzea, hori da Bizi Tokiren muina. Egitasmo ausarta dela adierazi diot Gorka Torreri, Bizi Tokiko kideari, eta ausarta baino, behar-beharrezkoa dela dio berak: “Guk geuk, haurrek eta oro har gizarteak behar ditu halako proiektuak. Gizartean eta hezkuntzan aldatu behar diren gauzak ikusten ditugu, eta ez egitea arduragabekeria litzateke, hezkuntza zentzuz bete nahi dugu eta horregatik, eraldaketa sozial baten barruan kokatzen dugu proiektua”.

Bizipen eta gogoeta horiek ahalik eta gehien zabaltzen saiatzen dira, Euskal Herri osorako proiektua izan nahi baitute. Ingurumaria horretan, jardunaldi pedagogikoak antolatu dituzte asteburu honetarako. Bertan jan eta lo egiteko aukera izateaz gain, hausnarketarako tartea izango dute, noski. Zer ikasi eta nola ikasi? eztabaidak irekiko ditu jardunaldiak: “Haur baten ikaskuntza prozesua, bere inguruko baloreen eta jakitateen berezko eskuratze naturala da. Ondorioz, haurrei transmititu nahi dizkiegun baloreak eta jakitateak haien inguruko helduek bizi behar ditugu. Balore eta jakitate hauek haurrentzat zentzua ukan dezaten, lehenik inguruko helduentzat zentzu sakona ukan behar dute”, dio egitarauak. Zein zentzu eman marrazketari, margolaritzari, buztin moldaketari, musikari? izango da bigarren eztabaidaren abiapuntua. “Gure eta gure haurren zoriontasunerako, jarduera artistikoa ezinbestekoa da. Besteak beste margolaritzaren, marrazketaren, buztinaren erabileraren eta musikaren bitartez gauza daiteke. Ez gaitu bukaerako emaitzak axola behar, baizik eta sorkuntzak berak, jarduera horien bitartez bakoitzaren adierazpen askatasunak”.

Igandean (ekainak 23) beste bi berriketaldi dituzte aurreikusita: Nola emozioak eta sentimenduak adierazi? Nola gatazkak saihestu eta konpondu? batetik, eta Steiner, Montessori, Freinet, Rebeca eta Mauricio Wild: zer atxiki? Zer hobetu? bestetik.
Arlo pedagogikoan sakontzea eta hartu-emanaren eta iritzi trukaketaren bidez funtsezko gaiei heltzea da jardunaldien lehen helburua, Gorka Torrek dioenez. Horrekin batera, baita Bizi Toki egitasmoa jendarteratzea eta sarea osatzen joatea ere. Aurretik, jardunaldi ugari dituzte antolatuak, hala nola Hazitik hazira (elikadura arloan autonomo izateaz) eta Sorgin biltzarra (basalandareen ezagutza eta erabileraz). Etorkizunean ere, ekintza gehiago dituzte buruan eta hortaz aukera izango dugu gogoeta eta bizipen berriez gozatzeko eta hezkuntzak –gizarteak– dituen hutsuneez eztabaidatzeko.