Eskola porrota ez da existitzen

Atalak: Gizartea, Hezkuntza

Beste era batera esanda: derrigorrezko hezkuntza ez amaitzearen erantzukizuna ikasleari, irakasleari edota eskolari leporatzea tranpatia da. Eskola porrota deiturikoa ez da eskolaren porrota, gizarte antolaketa jakin baten porrota baizik.

Eskola, modu isolatuan, ez da gauza gizarteak planteatzen dituen erronkei aurre egiteko.

Jordi Martí irakasleari lapurtu diot titularra, bat natorrelako berarekin: jaiotzetik, kasik kondenatuta daude batzuk “eskola porrotera”, testuinguru sozioekonomiko jakin batean munduratzeagatik; Lehen Hezkuntzan jada sistemak kaleratutako haurrak daude, etxean gurasoen babesik jasotzen ez dutenak. Hego Euskal Herrian ikasleen %18ak ez amaitzea derrigorrezko hezkuntza (%15ak Europar Batasunean) oso lotuta dago faktore sozialekin, eta hala berresten dute Europako Batzordearen txostenek. Baliabide sozioekonomikoek eta egoera pertsonal eta familiarrak ikasketetan –eta haurraren etorkizunerako espektatibetan– duten eragina oso handia da eta erronkari modu globalean erantzun behar zaio, ikastetxearen esku utzi ordez.

Arreba irakaslea dut eta guraso batzuen bisita jaso du berriki. “Gure semea ez doa gustura eskolara –esan diote–. Zer pentsatzen duzue egitea, motibatzeko?”. Aldebakarreko ardura bailitzan; motibazioa, jakin-mina, interesa, ezagutza, ikasketa… lau paretetara mugatuko balira bezala. Baina eskola, modu isolatuan, ez da gauza egungo gizarteak planteatzen dituen erronkei aurre egiteko, bidean galtzear den gazteari berak bakarrik erantzuteko, ekitatea edo aukera berdintasuna inguruaren laguntzarik gabe bermatzeko. Porrotak arrakasta bihurtu nahi baditugu, ikuspegi eta inplikazio zabalagoa behar da, eta Mariam Bilbatuak hurrengo astean kaleratuko dugun Larrunen dioen moduan, norabide berean arituko diren zerbitzu herritar, politiko, sozial, hezitzaile, osasun arlokoen elkar-ekintza behar dugu, ugaritzen ari diren herri hezitzaileen gisara komunitate osoa barne hartuko duten ereduak.