Errefuxiatuak Baigorrin: hasierako mesfidantzatik elkarbizitza ederrera

2016-01-26  //  Gizartea  //  Iruzkinik ez

Joan den azarotik 49 errefuxiatu dituzte Baigorrin. “Herrian denak ez ziren ados ongietorriarekin”, onartu du Jean-Michel Coscarat auzapezak, “pixka bat beldurrarekin ziren”. Hiru hilabetetan, ordea, ikuspuntua aldatu dute.

Herriarentzat “gauza ederra” izan da errefuxiatuak iristea, Baigorriko auzapezaren arabera (Argazkia: Eitb).

(gehiago…)

Kutxazainean lo zaudela hiltzea, gizartearen duintasunaren neurgailu

2016-01-25  //  Ekonomia, Gizartea  //  Iruzkinik ez

Berdin dio joan den astean kutxazainean hil zen emakume etxegabeak zein neurritan egin zien uko zerbitzu sozialei, halako bizimodurik ez delako borondatez hautatzen; bestelako arrazoiak eta argudioak bilatu arren, gure gizartearen ispilu krudela da gertaturikoa: bigarren, eta are, hirugarren mailako herritarrak dituen gizartea garelako; eskubide diren zerbitzu eta prestazio sozialak pribilegiotzat saltzen dituena; jende jakin bat estigmatizatzen, baztertzen, ikusezin bihurtzen duena; bankuek jendea etxetik botatzea sostengatzen duena; etxe hutsak –asko publikoak– mantentzen dituen bitartean, Euskal Herrian 3.000 etxegabe baino gehiago egotea onartzen duena, horietako ugari zuzenean kalean lo egiten; munduko 62 aberatsenek planetaren erdiak adina diru izatea ahalbidetzen duena; fortuna handiei zergak proportzioan igo nahi ez diena; aurrekontu publikoetatik dirutza bideratzen duena beharrezkoak ez diren azpiegitura erraldoietara… Gizarte baten duintasuna halako gertaerek neurtu beharko lukete, denok osatzen dugun gizartea, beste alde batera begiratu bitartean herritar batzuei bizimodu duina bermatzeko gai ez den hau.

Martin Kittoren muntaia.

(gehiago…)

Ez haserretu Oscar sariekin, Hollywoodeko pelikulekin baizik

2016-01-25  //  Gizartea, Zinema  //  Iruzkinik ez

“Nola da posible, bigarren urtez jarraian Oscarra irabazteko 20 aktore hautagaiak zuriak izatea? Beltzok ez al dakigu antzezten?!”, idatzi du Spike Lee zuzendariak, eta sari banaketara ez dela joango iragarri du.

Spike Lee zuzendaria, #OscarsSoWhite ekimenaren bultzatzaileetako bat.

(gehiago…)

Eskola porrota ez da existitzen

2016-01-18  //  Gizartea, Hezkuntza  //  Iruzkin bat

Beste era batera esanda: derrigorrezko hezkuntza ez amaitzearen erantzukizuna ikasleari, irakasleari edota eskolari leporatzea tranpatia da. Eskola porrota deiturikoa ez da eskolaren porrota, gizarte antolaketa jakin baten porrota baizik.

Eskola, modu isolatuan, ez da gauza gizarteak planteatzen dituen erronkei aurre egiteko.

(gehiago…)

Umea Kongresura eramatea, penagarria?

2016-01-14  //  Gizartea  //  Iruzkin bat

Espainiako Diputatuen Kongresura sei hilabeteko semea eraman du Carolina Bescansa politikariak eta kritika zaparrada jaso du horregatik. Espainiako Barne ministro Jorge Fernández Díazentzat irudi “penagarria” da, Kongresuan haurtzaindegia dagoela argudiatuta. Gizajoak ez du ulertu ekintzaren sinbolismoa.

Amatasuna norberak nahi duen moduan bizi ahal izateko askatasuna eduki beharko lukete emakumeek.

(gehiago…)

Panpinak elbarriak edota gorrak izan daitezke

2016-01-11  //  Gizartea, Hezkuntza  //  Iruzkinik ez

Entzumen, ikusmen eta mugikortasun arazoak dituzten haurren hiru amek erabaki zuten euren seme-alabek eskubidea zutela beraien ezaugarriak irudikatzen dituzten panpinekin jolasteko. Pentsatu eta egin, emakume horien ekimenari esker jaio dira audiofonoa, makuluak edo jaiotzetiko markak dituzten panpinak. (gehiago…)

“Ez goaz gu harrian kontra, harriak jotzen gaitu gu”

2016-01-07  //  Politika  //  2 iruzkin

Dispertsioaren amaiera, preso gaixoen askatasuna eta salbuespenezko legedia bertan behera uztea eskatuko dute larunbatean Bilbon eta Baionan, Mugitu daitezen harriak lelopean. Irungo Kabigorriko bertso-saioan gaiaz aritu da Odei Barroso Urruñako bertsolaria: (gehiago…)

Emakume ahotsa, zerbitzari lanerako aproposa

2015-12-21  //  Gizartea, Zientzia eta teknologia  //  Iruzkinik ez

Konturatu al zara? Telefono mugikorretako laguntzailearen ahotsa (Siri iPhonean, Cortana Microsoften, S Samsungen, Google Now Androiden), GPSetakoa, tren eta aireportuetako iragarpenetakoa, erantzungailu automatikoena… emakume ahotsa da gehienetan, zerbitzari lanerako ahots aproposena emakumeena bailitzan. (gehiago…)

Jonek ertzain lotsagabeari irabazi zionekoa

2015-12-14  //  Gizartea  //  Iruzkin bat

Garaipen txiki eta aldi berean handi sentitzen dugun horietakoa kontatu dit Jonek. Pasa den udan du jatorria, autoan zihoala Ertzaintzak bide ertzean geratzeko agindu zionean. (gehiago…)

Euskararen talibanak omen gara

2015-11-30  //  Euskara  //  15 iruzkin

Eta harro gaude. Ez dugu inor euskarara erakartzeko erantzukizunik nahi gure bizkar gainean, parez pare daude irekita euskararen ateak, sentitu dezala elebakarrak berak horretarako ardura eta beharra, arazo bat duelako (ez daki euskaraz). Ez dugu diskurtso tranpatirik irensten: ez diezagula inork gehiagok esan euskara inposatzen dugunik, muturrean erantzungo diogulako bera dela etengabe erdara inposatzen ari zaiguna, bestela zergatik dakizkigu guk bi hizkuntza eta berak bakarra?; ez diezagula eskatu –aldebakarreko– errespeturik, harreman orekatuek egiten dutelako posible elkarbizitza, ez beti guk amore emateak; ez etorri guri elebitasunaren iruzurrarekin, gure herriko hizkuntzen egoera asimetrikoan erdara beti ateratzen delako garaile; eta ez hasi guri lehentasunen matrakarekin, hizkuntzaren auzia beti bigarren mailara alboratzeko aitzakia gisa. Ez dugu nahi euskaraz ez dakien langilerik administrazioan, ez eta erizain eta medikurik osasun publikoan; euskara ikastera derrigortu nahi ditugu politikariak eta zerbitzua euskaraz ematera denda eta enpresak; hizkuntza eredu bakarra eskaini gura dugu eskola guztietan: euskara ardatz duen murgiltze eredua; eta euskara ikastea unibertsala eta doakoa izatea eskatzen dugu. Arreta gune eta telefonoetan lehenengo hitza euskaraz ez egitea zigortuko genuke; “bi zurito” eskatu eta hori ere ulertzeko gai ez delako (edo ulertu nahi ez duelako) “¿qué?” erantzun diguten tabernan ez dugu gehiago kontsumituko; banku, argindar, telefono-konpainia eta abarretako fakturak ere ez ditugu ordaindu nahi, euskaraz zuzentzen ez bazaizkigu; liburutegietan euskarazko irakurgaiak lehenestea exijitzen dugu; ekitaldi, prentsaurreko eta hitzaldietan informazio nagusia euskaraz ematea eskatzen dugu (itzultzailea behar izatekotan, erdaldunentzat izan dadila); tailer, kiroldegi eta ikastaroetan euskara bermatzera behartuko genituzke antolatzaileak, eta euskararen ezagutzak dagoeneko %100 izan behar lukeen eremuetan (haur eta gazteentzako eskaintza osoan, adibidez) euskara baino ez genuke onartuko. Taldean gutxiengoak euskaraz ez dakielako, soluzioak ezin du beti izan denak erdarara bultzatzea. Ez dugu euskara folklorismorako nahi, gure identitatean errotua baizik. Botereguneak, etxeak, kaleak, plazak, aisialdi eremuak… hartu nahi ditugu, bazterretik erdigunera. Gero eta gehiago baikara, konplexu eta beldurretatik jardun beharrean, jarrera irmoa eta ahaldundua amets dugunak, euskaldun ororentzat. (gehiago…)