Groenlandiatik irakaspenak (eta 3)

Atalak: Sailkatu gabea

Groenlandiatik hartu daitezkeen irakaspenekin bi artikulu (lehenengoa eta bigarrena) argitara eman ditut azken bi asteotan. Gaur doa hirugarrena eta azkena.

Aurreko artikulua galdera batekin amaitu nuen: zelan lortu dute inuitek biziberritze hori? Horri erantzuten ahaleginduko naiz hurrengo lerroetan.

Batetik, aintzat hartu behar da Groenlandian eta inuiten munduan, komunitateak duen garrantzia. Planetako baldintza gogorrenetako batzuetan bizi dira inuitak, hotza, iluntasuna, barazki eta fruta barik, gari eta zereal barik eta abar. Baldintza horietan bizirauteko ezinbestekoa zen elkar laguntza, ezinbestekoa auzolana, ezinbestekoa komunitate grina. Bestela, akabo.

Bestetik, kalaaleq sentimendua dago. XIX. mendean piztu zen sentimendu hau, erromantizismoaren ildoak hauspotuta. Baina ez zuen izan urte horietan esangura politikorik, esangura kulturala baizik. Hala ere, 60ko hamarkadatik aurrera, aktibista multzo txiki batek berriro piztu zuen sentimendua eta eduki politiko zein kulturala eman. Eta aktibista multzo txiki horrek sua piztutakoan puztu zen sentimendua eta nagusi bilakatu. Izan ere, kontuan hartu behar da hamarkada horietan arazo larriak izan zirela irlan eta daniarren jarrera paternalistak eta kolonialistak ez zuen bat ere lagundu (oraindik indarrean dira jarrera horiek).

Hortaz, kalaaleq sentimendu horrek bat egin zuen komunitategintza aktibo eta ezinbesteko horrekin. Eta hor sortu zen iraultza artikorako legamia. Hor sortu zen biziberritzerako olioa (ez soilik linguistikoa, soziala, kulturala eta politikoa ere badena, eta espero dezagun ekonomikoa ere bihurtzea berandu baino lehen).

Eta berriro errepikatzen dut: zer egin dezake komunitate ahaldundu batek bere konfiantza berreskuratzen duenean?