Greziar paradoxa

Atalak: Ekonomia, Nazioartea

Bi eguneko greba orokor batek geldituta eta Syntagma plazan gertaturiko istilu larriek aztoratuta, Atenas 2007an hasitako finantza krisiaren ondorioen ispilu da momentu honetan. Irudiek dena adierazten dute (Argia.com-en atzo arratsaldean ikusi ahal izan genuen zuzenean): ke-boteek bataila epiko bateko osagaiak ematen zuten, poliziek panpina mantsoak ziruditen Zeusen haserrealdiari ezin eutsirik…

Bart arratsaldean ehundaka gaztek barrikadak jaso zituzten plazako kale inguruetan, galtzadako harriak hautsi zituzten eta kioskoak eta kafetegietako toldoak erre, hainbat hoteletako sarrerak blokatu zituzten, bankuetako sukurtsalak eta beste zenbait lokalek kiskalita bukatu zuten… Azkeneko albisteen arabera 700 lagun inguru zauritu dira istilu horietan –horietako gehienak negarra eragiteko gasagatik intoxikatuta– eta 43 atxiloketa egin dituzte poliziek. Gaur goizean plaza bere onera itzultzen ari zen, baina tentsioa nabarmena da, eguerdian Parlamentuak austeritate plana martxan jartzeko legeak onartu behar baititu.

Greziar egunkari guztiek jasotzen dituzte euren portadan atzoko gertakariak

Greziarrak haserre daude. Zergak igoko dizkiete, BEZ-a %13tik %23ra pasako da ostalaritzan, pribatizatze izugarriak aurreikusten dituzte –50.000 milioi euro, multinazionalen esku–, sektore publikoan ere murrizketa dezente izango dira, 150.000 lanpostu publiko deseginik geratuko dira… Neurri horiekin 78.000 milioi euro lortzea espero du Papandréu-ren Gobernuak; Frantziako eta Alemaniako bankuetara joango da zuzenean diru hori guztia, herritarren poltsikotik, jakina. Parlamentuak erabaki du, alea iacta est.

Atzoko egunean baina, Greziak austeritate plana onartuko zain, urduriago zeuden Bruselan Atenasen baino. Jokoan ez dago Grezia, greziarrenak egin du jada, jokoan dagoena beste gauza bat da: herrialdeak 330.000 milioi euroko kanpo zorra du. Beraz, europar finantza erakundeek euren dirua berreskuratzea dago jokoan, euroa ei dago jokoan, beste herrialde batzuetako (Portugal, Espainia eta Irlanda) ekonomiaren porrota dago jokoan. Baina ikusteko dago greziar suebakiak lortu ote duen kontinente guztia ez kiskaltzea. Izan ere, inozoenak ere badaki espiral tragiko batean sarturik dagoela Grezia. Frantziak zorra birfinantzatzeko 30 urteko epea hitz eman dio; zorra zorrarekin ordaintzea da heleniarren etorkizuneko aukera bakarra. Denbora kontua da Grezia default-era iristea, ordainketak etetea eta zerotik hastea. Herrialde heleniarraren ekonomia atzeraka doa etengabe –2010ean BPGak %4,5 egin zuen behera–, nola ordainduko du zorra aberastasunik sortu gabe? Nola sortuko du aberastasuna bere herritarrak izugarri pobretuko dituen neurriak hartuz? Hortxe paradoxa.