Zer dio ‘corralitoa’ kudeatu zuen ministroak Greziakoaz?

Atalak: Ekonomia

Roberto Lavagna (Arg.: Gorka Berasategi)

Roberto Lavagna Argentinako ekonomia ministro izandakoari elkarrizketa egin dio gurean Gorka Berasategik. Duela hamarkada bat Argentinan jazotakoaz eta egun Grezian bizi duten egoeraz hitz egin du luze Lavagnak. Berak atera zuen Argentina corralitotik, kreditu emaileei esan zien ez ziela ordainduko eta zorra berriz negoziatzera behartu zituen munduko finantza erakundeak. Horrez gain, moneta debaluatu zuen eta ekoizpena handitzeko  politikei ekin zien –lan baldintzena beste kontu bat da, dena den–.

Gero eta maizago konparatzen dira Argentina eta Greziako egoerak eta, elkarrizketa oraindik kalean ez bada ere (Argiaren 2.311 zenbakian argitaratuko da), aitortu behar dut eskuetatik “irrist” egiten didala, honatx aurrerapen txiki bat:

Orduko Argentina eta egungo Grezia:

“Greziaren kasuan datu ekonomikoak oso antzekoak dira. Defizit bikia du (fiskala eta kontu korrontekoa), ekonomia uzkurtzen ari da laugarren urtez jarraian, langabezi tasa altua dauka… Antzekotasun asko daude ekonomikoki, inflazioan izan ezik. Argentina hiper-inflazioaren bidean zihoan eta hori ez da gertatzen ari Greziaren kasuan. Desberdintasun handienak gizarte arloan aurkitzen dira. Grezian askoz hobea da gizarte egoera. Biztanleko diru sarrera askoz ere altuagoa da, neurri handi batean Europar Batasuneko kide delako. Eta erakundeei dagokienez ere aldeak nabarmenak dira. Argentina guztiz isolaturik zegoen eta Grezia munduko talde politiko eta ekonomiko boteretsuenetako baten parte da”

Kreditua ordaintzeari ezetz:

“Aurreko gobernuek kredituak negoziatu zituzten NMFrekin eta handik gutxira krisiaren erdian geunden. Zein zen NMFren logika? ‘Bai, ongi da, murrizketa programak burutu dira baina gogorragoak behar dute arrakasta lortzeko’. Programek ez zuten porrot egiten desegokiak zirelako, nahikoa gogorrak ez zirelako baizik”.

(…)

“Nazioarteko finantza erakundeek prest zuten Argentinarentzako 20 eta 25 mila milioi dolarreko kreditua. Default egoera ekidin nahi zuten, ez zuten nahi Argentinak ordainketak eteterik. Kreditu hori emateko, ordea, beste murrizketa plan bat gauzatzeko eskatzen zuten. Europako hainbat estatutan gaur ikusten ditugunen moduko murrizketa planak. Argentinako Gobernuak halako laguntza lortzeko herrialdearen politika ekonomikoa erakunde horien esku utzi behar zuen. Nik kreditu eskari guztiak bertan behar utzi nituen eta ezetz esan nien, Argentina bakarrik irtengo zela egoera horretatik. Noski, kreditu emaileei interesak ordaintzeko gure ahalmena askoz ere txikiagoa izango zen eta horrek kezkatzen zituen. Hiru aldiz errepikatu behar izan nuen erabakia. Ez zuten inolaz ere espero”.

Itzuliko ote da Grezia drakmara?

“Zegoena nola banatu zen NMFrentzat kontua. Banku eta kreditu emaileen aldeko eta jendearen kontrako banaketa egitea, alegia. Horregatik jaitsi ziren soldatak %13, murriztu ziren erretiroak eta pentsioak eta kaleratu ziren langileak aurreko programetan. Grezian bezalaxe. Nolakoa da Greziaren kasua? Soldatak %14 murriztu dituzte %13ren ordez. Puntutxo bat gehitu diote. 100.000 langile publiko kalera… Programak beti dira horrelakoak eta ia beti porrot egiten dute.

(…)

Bi bide daude Greziak lehiakortasuna berreskuratu ahal izateko. Bide luzeak, 10 urte edo gehiago iraun dezake eta bitarte horretan greziarrak finantzatzea eskatzen du. Greziak betebeharrak ongi egiten baditu, finantzaketa zientzian, hezkuntzan, teknologian eta azpiegituretan inbertitzen badute, lehiakortasuna hobetu egingo da. Baina nik ez ditut europarrak oso prestu ikusten greziarrak 10 urtez finantzatzeko. Dena den, teknikoki bide posiblea da.

Bide laburra, debaluazioarena da; eurotik guztiz irten gabe. Hau da, moneta nazionala sor daiteke, drakmara itzuli, herrialde barruko eragiketa guztietarako eta euroan jarraitu gainontzeko eragiketetarako. Noski, inflazioa kontrolatu beharko litzateke baina egingarria da”.

———————————–

Oharra: Elkarrizketan Lavagnak dio “ordainketak etetea” edo default egoera uste baina arruntagoa izan dela munduko ekonomia guztietan (baita Alemanian eta Frantzian ere) eta Carmen Reinhart Munduko Bankuko ekonomistak esandakoak aipatzen ditu. Merezi du Reinhartek Washington Post egunkarian idatzitako “Bost mito Europako zorraren krisiaz” artikulua irakurtzea.