#ESEbruselan | Jean-Louis Laville: “Sinetsarazi nahi digute badaudela tresna sozialak neoliberalismoan”

Atalak: Ekonomia

Jean-Louis Lavillek zabaldu du ekonomia sozial eta eraldatzaileko Bruselako foroko lehen saioa. Beste ekonomia eta kultura paradigma baterantz joan beharraz hitz egindu katedradunak.

Frantziako Coservatoire National des Arts et Métiers à Paris-eko (CANM) Ekonomia Solidarioko kidea, arlo horretan erreferentzia da Europan. Bere esanak adi entzun dituzte bertaratuek. Hona hemen laburpentxo bat bere hitzetan:

Oroimen historikoa berreskuratu

Atzera begiratua egitea garrantzitsua da. Europan XIX. mendearen hasieran borondatea zegoen demokrazia inklusiboagoa egiteko. Bedintasuna, laguntasuna eta askatasuna. Beste erlazio sozial bat hasi zen, karitatetik desberdintzen dena, hau da ekonomia sozialaren lehenengo forma historikoa langile mugimendutik eratorria, baina XIX. mende amaieran ahaztu zen, kapitalaren eta inperioaren menpe. Orain memoria kolektibo hori berreskuratu behar dugu.

XIX. mende amaierann beste kontrol forma batzuekin ordezkatu nahii zan zuten horio (filantropia…) XX. mendeean gutxi hitz egin dugu ekonomia sozialaz, zeren eta existitzen zen arren indar politikoa galdu zuen. Bigarren Mundu Gerrako eztabaida handiak, berriz,  merkatuaren inguruan bildu ziren.

Iraganekoa “birsortzea”

Hori desagertu da gure imajinario kolektibotik. Baina berriz ‘birsortzen’ ari da –ez jaiotzen-. Egiaz ez dira krisiak, eraldaketak baizik. 60 ta 70 hasieratik lehenengo mugimendu sozialak hasi ziren, ekologistak nahiz feministak, beste erronka sozialak zeudela erakutsi zuten.

Ordutik ikusi ditugu forma berri batzuk, demokratizazio eskaera batzuk, eta neoliberalismoaren jaiotza eskaera horiei gainjartzeko borondate moduan ikusi behar dugu: neoliberalismoa ez da proiektu ekonomiko bat, baizik eta herrien boterea ezabatu nahi duen proiektu politikoa

Zer arrisku ekonomia sozial eta eraldatzaileak?

Ekonomia sozial solidarioa oso heterogeneoa da, eta etorkizuna eraikitzeko elementuak eta arriskuak identifikatu behar ditugu. Nik bi ikusten ditut:

• Azpi-zerbitzu publiko prekarioa izatea, egungo botereek manipulagarria, kategoria baxuagokoa balitz bezala
• Neoliberalismoaren bigarren balaunaldia litzatekeena. 2008tik aurrera filantropiak eta beste tresna sozialak integratu dituen neoliberlaismoa. Sinetsarazi nahi digute badaudela tresna sozialak neoliberalismoaren barruan, Europara iristen ari da hori eta arriskutsua da.

Hegoamerikako “buen vivir” adibidetzat

Beste ikuspegi bat eduki behar dugu ekonomia sozial eraldatzailean, demokrazia plurala behar dugu, enpresen aniztasuna baina baita printzipioen aberastasuna ere. Hibridoak behar ditugu ekonomia plurala errotzeko eta baditugu elementuak: Hego Amerikan, Bolivian edo Ekuadorren konstituzioa berridatzi dute buen vivir delakoa helburu.

Ekintza publikoa ez da botere publikoen eskaintza, kooperazioan oinarritu behar da: herritarren elkarteen eta botere publikoen artekoa. Erlazio autoritariotik, eraikuntza komun horretara pasa behar dugu. Amaitzeko, ezin dugu Europan ekonomia sozialaren definizio mugatu bat eduki. Innobazioa moduko elementuak ere sartu behar ditugu”.