FCCri ustekabeko etsaia sortu zaio Olatzagutia inguruan
Hiru Mugak Batera-k, Olatzagutiko Portland lantegian hondakinak erretzearen kontra dauden Nafarroako, Arabako eta Gipuzkoako elkarte ugari biltzen duen plataformak, Incinerando el futuro. Olaztin Errausketarik ez dokumentala kaleratu du zementugile erraldoiaren proiektua salatzeko. Hainbat aditu eta lekukoen iritziak bildu dituzte bertan eta Argia.com-eko multimedia atalean ikusgai izango da.
Mugimendu handia sortu da Olatzagutiko erraustegiaren kontra, ez bakarrik Sakanan, baita Arabako Lautadan, Ameskoan eta Gipuzkoako Goierrin ere. Esaterako, uztailean Altsasun inoiz ezagutu den manifestaziorik handiena egin zen errausketaren aurka (3.000 lagun); abuztuan berriz, Aratz mendipean dagoen Araia herritxoan, ehunka lagun bildu zen mobilizazio batean; duela egun gutxi Lizarran bildu ziren errausketaren kontra eta ehunka izan ziren han ere. Nekazariak, abeltzainak, turismo elkarte eta partzuergoak, talde ekologistak, auzo elkarteak, zinegotzi eta alkateak, guraso elkarteak, sindikatuak, merkatariak, idazle eta artista ezagunak… Kontrako jarrera bizia sortu du Portland-en proiektuak eta errausketaren kontrako borrokan fronte berri bat ireki da Euskal Herrian.
Dena den, Olatzagutiko errausketa egitasmoak badu berezitasunik gainerakoekin alderatuta. Zabalgarbiko eta Zubietako erraustegiak erakunde publikoek bultzatu dituzten lantegi berriak dira –enpresa pribatuen akuiluak zerikusirik izango duen arren–, besterik gabe zonalde batean prantatuak. Aldiz, Olatzagutian, Portland fabrikaren itzalpean erreko dira hondakinak, mendea pasatxo duen 152 langileko enpresa errotuan.
Ibilbide luzeko lantegiek, inguruko herritarrentzako lanpostuak sortzeaz gain, bizitza sozialean eragin handia izan dute filantropiaren bidez, seguruenik estrategia horrek onurak ekartzen dizkiolako bueltan enpresari. Euskal Herrian adibideak ugari dira –Lasarteko Michelin Kirol Kultur Elkartea datorkit burura, Kontxako Bandera irabazi zuen hura– eta Portlandek ere rol hori jokatu izan du (Portland San Antonio…). Gertatzen dena da, batzuetan, ordain gisa, enpresaren jarduerak kalte larriak sortzen dituela osasunean, ingurumenean edo ondarean. Astakeria asko egin dira egoera horretaz baliatuz –Hernaniko Zikuñagako Amaren lapurretaz akordatu naiz, anekdota moduan– eta batzuetan jendeak planto egiten du. Egunotan albiste esanguratsua ibili da hedabideetan: Britainia Handiko kultur munduko milaka lagunek protesta egin dute British Petroliumek arte erakundeei emandako 12 milioi euroko laguntzagatik, gogoraraziz BPk Mexikoko golkoan egindako barrabaskeria.
Badirudi FCCk –Portlanden jabea 2002tik– kalkulua egina zuela, Nafarroako Gobernuak hondakinak erretzeko baimena eman zionean, ez zuela halako erresistentziarik aurkituko. Euskal Herrian eta Espainian barreiatuta dituen beste plantetan ez baita zalaparta handiegirik izan hondakin arriskutsuak kiskaltzen hasi direnean. Ustekabean harrapatu du errebolta honek eta kontra-errebolta antolatu behar izan du langileen artean, herrian zatiketa sortuz. Ez da gauza berria. Garoñan, esaterako, adierazgarria da langileek hartutako jarrera zentralaren itxieraren aurka. Portlanden kasuan ez da itxierarik eskatzen, hondakinak ez ditzala erre baizik. Hala ere, lantegiaren itxieraren beldurra astindu dute –eskualdean %22ko langabezia tasa dago–, eta horrek muturreko jarrerak sortu ditu.
Giroa ozpinduta dabil Olatzagutian. Aurreko legealdian NaBaiko hiru alkatek dimititu egin zuten “ezker abertzalearen presioengatik”, eta antza, errauste proiektuak ba omen zuen zerikusirik dimisio horiekin. Bestalde, enpresa batzordeko UGTko eta CCOOko delegatuak proiektuaren alde daude eta langileen zati batek bilkurak egin dituzte euren “etorkizunaren alde”. Irailean, Sakana Bizirik-eko kideek prentsaurrean salatu zuten taldeko hainbat partaidek mehatxuak jasan dituztela, bai eskutitz bidez eta baita euren etxean bertan ere. Hiru Mugak Batera-k prestaturiko dokumentalean ere salatzen da egoera hori: “Enpresako zuzendaritzako hurbileko sektoreek gure lana oztopatu eta zangotrabatu egin dute. Hormetatik kendutako kartelak, sinadura orrien lapurreta, mehatxu zuzenak…”.
Kontua da hondakinak erregai baliotsu bilakatu direla etekin handiagoak lortzeko eta porlan fabrikak haien atzetik dabiltzala aspaldion negozioa egin nahian: hondakin tona bakoitzagatik kobratu egiten dute, lehengaia aurrezten dute, eta diru-laguntzak jasotzen dituzte energia “berriztagarria” sortzen dutelako. Zaborra bildu, erre eta kobratu. Negozio biribila FCCrentzat.
Iruzkinik ez
Trackbacks/Pingbacks