Zinemaldiko anekdotarioa 2007 (Gorka Bereziartua / Mikel Garcia)

Atalak: Zinema

Zinemaldia 2007.

Donostiako Zinemaldiko aste eta erdian Laurel eta Hardy kazetariek bizitako une bitxi, dibertigarri eta ez hain dibertigarriak. Inork ez ditu ikusi baina han izan dira.

Eutsi!

Donostiara iritsi, zine aretoan sartu eta pelikula ikusi. Erraza dirudi. Ez ba, ez da hain erraza, ez behintzat Zinemaldiak irauten duen astean, eta are gutxiago asteburuan. Izan ere, ahal dugunetan garraio publikoa erabili dugun arren, autoarekin joan behar izan dugunetan gorriak eta bi ikusi ditugu. Gu ez gara autoa lur azpiko aparkalekuan uzten duten horietakoak, emozio gogorrak atsegin ditugu eta gure pazientzia mugaraino eramaten dugu, hirian bueltaka, leku bat noiz ehizatuko. Eta hara non, behin miraria gauzatu denean, pelikula hastear dagoela, Audia aurrean jartzen zaigun, berak ere aparkatu nahi duela, guk autoko argiak apaingarri modura jarriak izango bagenitu bezala. Arazotxoa errespetu osoz konpontzen saiatu ginen (ekoizlearen aginduz kendu egin behar izan dugu kazetariek Audiaren jabea kotxearekin harrapatu zuten eszena) eta gezurra badirudi ere, Hollywooden erako finala izan zuen istorioak: Audia eta gure Saxoa aparkatu ahal izan genituen. Gaitz erdi.

Acción mutante

Pertsona arruntak dirudite. Bi begi, bi belarri, beso bi, hanka bi. Lehen kolpean inork ez luke esango zuek edo gu bezalakoak ez direnik. Hitz egiten dutenean zerbait bai, nabaritu diegu. Ez zaiela ondo ulertzen zertaz ari diren. “Kurosawa” aditu eta lehen susmoa. Baina normalak dirudite, benetan.

Eta piztiak dira. Mutanteak. Antenarik, garrorik eta lerderik gabe, baina mutanteak. Inork ez daki zergatik, irailaren 20an itxuraldatu ziren. Lepotik Schweppes Spirit-en propagandako soka beltz bat jaio zitzaien, eta sokatik zintzilik beren izen-abizenak eta argazkia daramatzan txartela. Beren hizkera deszifratuz jakin ahal izan dugu “akreditazio” esaten diotela mutazioaren fruituari. Kendu dezakete, baina ez dute egiten. Ezta tabernan bazkaltzeko ere.

Dena dela, Alex de la Iglesiaren mutante terroristez bestela, hauek ez dute aberats eta guapoen aurkako gurutzadarik abiatuko. Beraiek izan nahi dute aberats eta guapo, oso desberdina da.

Sleepy Hollow

Pelikuletako kontua zela uste genuen, baina ez, Zinemaldian gertatu zaigu. Bere alde, arratsaldeko 16:00ak zirela, fisiologikoki oso ordu txarra, bazkalosteko une txoro horietan. Kontra, filma nahiko ona dela (eta inor ez mintzeko ez dugu filmaren titulua esango). Eskuinean Harkaitz Cano idazlea genuen, eta ezkerrean, istorioko protagonista anonimoa. Aretoko iluntasunean, musika lasaiaren eraginpean, lo hartu zuen gizonak. Eta hori ez da hain harrigarria… baina zurrungaka hasi zitzaigun, eta ez edozein zurrunga: hori musika konpasatua, hori baritono hotsak arnasa hartzean, hori soprano soinu finak arnasa botatzean. Bolumena ere ez zen nolanahikoa, bere zurrungekin gizona bera ere esnatu egin baitzen bizpahirutan. Azkenean, besoa buru atzean ipini eta tente jartzea erabaki zuen, filmaren amaieraraino loaren aurkako borroka gogorrari eutsiz. Hori bai, ez zen edozein igande arratsaldeko zine saioa; gaur egun film bat ikusteak balio duen dirutzarekin, lo geratzeko moduan!

Lost in translation

– Kaixo, egunon, ARGIA astekaritik nator, niretzat eta nire lankide batentzat akreditazioak eskatu nituen eta jasotzera nator. Kontua da, lankidea ezin dela etorri, eta neure buruari galdetzen nion ea posible izango ote zen neronek jasotzea biak, bestela filmen bat galdu beharko duelako, hona bila etortzeagatik. Ez dakit posible izango ote zaizuen salbuespen bat egitea, badakit norberak jaso behar duela txartela, baina eskertuko genizueke…

-Eeeeeh???

Eta ondoan duen langileari tira dio besotik.

-Ah! Euskaraz, ezta?

Baten batek esango du kasualitatea dela. Juxtu euskara eta txinera hizkuntza bikiak direla pentsatzen duen Zinemaldiko langile bakarrarekin egin dugula topo. Keba. Entzun, entzun Maria Cristina hotelean Euskal Zinemaren Eguneko galakoa:

-Gabon, ARGIA astekaritik gatoz. Gonbidapena jasotzeko abisua berandu iritsi zaigu, baina IBAIAkoek esan digute hona zuzenean etortzeko, utziko digutela sartzen eta…

-¡A ver, aquí en español, eh!

Hitzak soberan daude, euskarazkoak direnean batez ere.

Star Wars

Richard Gere-rengatik izango omen da gogoratua aurtengo edizioa, zeinen tristea hala balitz. Betiko eztabaida da: zeintzuk dira benetako izarrak? Filmak? Hollywoodeko aktore glamourosoak? Bataplaneko festak?… Guk behintzat ez ditugu Maria Cristina aurrean ordu luzeak igaro eta beraz ezin dizuegu esperientzia hori kontatu. Hala ere, areto berean Paul Austerrekin egoteak (pena Sophie alaba berekin ez zegoela…) ilusioa egin digula onartu behar dugu. Gustatu ez zaiguna: Bahman Gobadi Turtles can fly

pelikula bikainaren zuzendariari atezainak akreditazioa eskatu izana eta Gobadi gaixoak epaimahaiko kide dela argitu beharra. Nor sartu eta nor ez kontrolatzen duenari epaimahaikoen argazkiak ematea ez al da komeni? Ala Richard Gere eta Demi Moore jarri behar dituzte epaimahaian aretora sartzen uzteko? Hurrengo urterako gure proposamena: Scarlett Johanson ekarri dezatela, orduan bai, orduak pasako ditugu Maria Cristina aurrean.

Lost in translation II

Paolo Barzmanen Emotional arithmetic filma ikusteko hurbildu gara Antzoki Zaharrera. Pelikula ingelesez da, azpitutuluak espainolez. Gure ikerketen arabera azpitituluak idazten ibili dena film honetako gidoigilearekin haserre dago. Dokumentuak badauzkagu hori frogatzeko. Azpititulatzailea edozer egiteko prest dago luzemetraia erreka bazterrera bota dezaten.

Etxe bat aurreneko sekuentzian. “January 1985” pantailan; “Enero de 1986” azpitituluetan. Berehala ulertu dugu vendetta: urtebete behar izan dute azpitituluak idazteko. Edonola, filmeko pertsonaiek eskertu egin dute. Azken finean adin horietan dabilen jendearentzat urte bakoitza oparia da, ezta?

La noche de…

Felix Linaresen edo gazapo baten bila pelikula luparekin begiratzen duten friki horien pare sentitu gara: bi hanka-sartze topatu ditugu, Zinemaldian! Ziurrenik beste hamaika ere topa litezke, baina guk ez dugu kritikari profesionalen antzera planoetan, argazkian eta enkoadraketan hainbesteko arretarik jartzen. Okerretako bat Gracia Querejetaren Siete mesas de billar francés filman aurkitu dugu, bai, Urrezko Maskorrerako hautagaietako bat zen horretan: Blanca Portillo eta Jesús Castejón aktoreak tabernako barran hitz egiten ari direnean, lehenengo plano batean, grabatzeko erabiltzen dituzten mopen antzeko mikrofonoa agertzen da antzezleen buru gainean. Soul carriage txinatarrean berriz, inoiz ikusi gabea: hildakoa bere kabuz mugitzen. Arnasa disimulu handiagoarekin ere har daiteke, gorputz guztia mugitu gabe… Auskalo, agian pixka bat erretxinak gara, agian friki bihurtzen ari gara gu ere…

Kukuaren habi gainetik hegan

Astebetean hainbeste pelikula ikusita efektu bereziak sortzen zaizkio pertsonari buruan. Denbora dilatatu egiten da, gu eta besteak ez dira desberdintzen gehiago. Bat-batean Iraken gaude, Hadithan; ate bat ireki eta Martin Frost aurkitu dugu, Clifford Irving-i esplikatzen zergatik bere liburua sutan erreko den bide horretatik segitzen badu. Bat-batean isildu egin da, Bakhtay txikiak besotik heldu eta koaderno bat eskatu diolako. Eskolara joan behar du, koadernoa behar du. Max Von Sydow-ek azaldu behar izan du neska lasaitzeko. Koadernoa eman eta ikusten duen guztia hor apuntatzeko esan dio. Guk aurtengoz nahikoa ohar hartu ditugu koadernoan. Datorren urtera arte zoro-alkandora nola hala askatu eta leiho bat apurtu dugu, eroetxe honetatik ihes egiteko.