Nahi nuke izan urtxintxak bezala

Atalak: Zinema

Tasio.

Zuzendaria: Montxo Armendariz.

Aktoreak: Patxi Bisquert, Amaia Lasa.

95 min. Euskal Herria, 1984.

Filmaren irudia.

“Etor hadi Iruñera eta egin ezak UPNko karneta, edo eman ezak izena El Corte Inglés-en, jendea behar ditek… Dirua horietan zegok!”, eta hark ezetz eta ezetz, naturaz gozatzea, jabe esplotatzailerik gabe pertsona libre izatea eta duintasuna mantentzea ez dagoela salgai, bizirauteko ahaleginak egitera ohituta dagoela eta Lizarraldeko nekazaletxean jarraituko duela, landa-turismotik bizitzen. Berau izan liteke gaur egungo Tasio. Azken finean, 25 urte pasa arren, istorioa unibertsala eta atenporala da: animalia aske izaten segi nahi duen gizakiarena, erregimen kapitalista bortitzetik urrun, naturarekin kontaktuan.

Galtzaundi abestu beharrean Pila pila, patata tortilla kantatuko lukete agian, plazako berbenan dantzatu beharrean disko-festan arituko lirateke, gaztelania baino euskara hobetsiko lukete beharbada, guardia zibila… beno, guardia zibila ez da gehiegi aldatu. Kontua da oinarria bera izango litzatekeela: erremediorik gabe irensten gaituen erritmo frenetikoak harrapatuta gauzka, eta adoretsu bakan batzuk baino ez dira ausartzen korrontearen kontra joaten.

Hori baino gehiago da Tasio, ordea: dokumentu antropologiko-etnografiko bikaina, desagertzear dauden euskal usadio, lan molde (ikazkin lana, esaterako), folklore, harreman eta balioen erretratua. Armendarizen lehen lanak betiko gordea utzi du gure arbasoen bizimodua. Orain, filmaren 25. urteurrena ospatzeko, ekintza ugari antolatu dituzte Nafarroan, eta Cahiers du Cinéma aldizkariaren gaztelaniazko edizioak gehigarri berezia aterako du Donostiako Zinemaldian. Bejondeiola.