Edo nirekin, edo inorekin ez

Atalak: Zinema, Zinemaldia 2014

Dibortzioa nahi du Vivianek, askatasuna, baina Israelen ez da hain erraza: senarrak eman behar dio, edo ortodoxia judutarrak eta matxismoak kutsaturiko epaimahaiak onartu behar du. Azkenean, Gett, The Trial of Viviane Amsalem pelikulan, Viviane bera da epaituko dutena, emakumea delako, gizonen munduan.

Bost urtez (!) luzatuko den prozesu “judizial” kafkiarra irudikatu dute zuzendariek, batzuetan (ikuspegi mendebaldarretik) absurdua, komikoa bihurtzeraino zenbaitetan. Eta aldi berean, zein gertukoak zaizkigun hainbat esaldi: “Baina ez du inoiz emaztea jo!”, “nahi zuen guztia eman dio, jana, aterpea, seme-alabak”, “emakume azkarrek badakite ahoa noiz itxi”; zein gertukoak zaizkigun “errespetua”, “dezentzia”, “obedientzia” bezalako kontzeptuak. Andrea beste inorekin egotea jasan ezin duen senarra, emazte borrokalaria, bikotearen trapu zaharrak jakin (eta epaitu) nahi dituzten errabino-epaileak, eta gizarte hipokrita eta zurruna agerian uzten duten lekukoak aurkeztuko dizkigu pelikulak. Protagonistaren inpotentzia, askatasun egarria, asperdura eta amorrua sentituko ditu ikusleak, amaigabea dirudien epaiketan.

Funtsean, gidoi bikaina duen eta lau horma barruan garatzen den istorio indartsua da hau, emakumeek bizi duten zanpaketa gogor salatzen duena. Kritikoa da Ronit eta Shlomi Elkabetzen lana, zaplaztekoa ematen die erlijioari eta haren lege bidegabeei, baina ez gaitezen engaina, maila txikiagoan edo handiagoan gizartean hedatuta dagoen gaitza da matxismoa, eta panfleto kutsurik eta dogmatismorik gabe helarazten digu hori Gett filmak.

ZABALTEGI PERLAK

Gett, The Trial of Viviane Amsalem

Zuzendari eta gidoilariak: Ronit Elkabetz, Shlomi Elkabetz.

Aktoreak: Ronit Elkabetz, Menashe Noy, Simon Abkarian, Sasson Gabay.

Israel-Frantzia-Alemania, 115 minutu.

Israelen aurkako protesta Zinemaldian

Bestalde, Zinemaldian lau pelikula israeldarrek parte hartuko dutela-eta, protesta egin dute areto aurrean, Israeli boikota, Zinemaldian ere lelopean. Israelgo Estatuak Palestinan egin berri duen sarraskia gogoan, zinema israeldarra ez dela ongi etorria adierazi dute, eta eskatu dute “Donostiako Zinemalditik Israelgo filmak ken ditzatela, eskaintza honek palestinarrentzako irtenbide justua indartu baino, Israelgo Gobernuak bideratzen duen apartheid estatuarekiko konplizitate eta normaltasun keinutzat jotzen dugulako”.