Umore zaharkitua, umore berritzailea

Atalak: Zinema, Zinemaldia 2014

Borja Cobeaga zuzendaria, “Negociador” lanagatik irabazitako Euskal Herriko ekoizpen onenaren saria jasotzen. (Montse Castillo/Donostiako Zinemaldia).

Euskal Herriko ekoizpen onenaren saria irabazteko faboritoa Loreak bazen ere, Borja Cobeagaren Negociador lanak lortu du garaikurra. Eta zur eta lur geratu gara, xinplea iruditu baitzaigu Negociador, Josu Egiguren PSEko lehendakariak ETAko kideekin izandako elkarrizketetan oinarritua: umore malenkoniatsua egin nahi zuela-eta, diskurtso serioa eta Vaya semanita zigilua daramaten topiko-txiste errepikakorrak uztartu ditu zuzendariak, erdibideko emaitza irregularra eskainiz; ez dugu ezer berririk aurkitu lanean. Aldiz, barre gustura egin dugu Relatos salvajes film sarkastiko, odoltsu eta basatiarekin. Europar film onenaren saria irabazi duen istorio bilduma honetan –lantaldea argentinarra izan arren Espainia eta Argentinaren arteko koprodukzioa delako–, gizakion oinarrizko instintuak muturrera eraman ditu zuzendariak, umore beltza –oso beltza–, biziki kritikoa eta garratza erabiliz.

Epaimahaiaren aipamen berezia berriz, oso proposamen gomendagarriarentzat izan da: Gett, the trial of Viviane Amsalem. Gidoi bikaina duen eta lau horma barruan garatzen den istorio indartsua da pelikula judutar hau, emakumeek bizi duten zanpaketa gogor –baina panfleto kutsurik eta dogmatismorik gabe– salatzen duena. Eta emakumeek, zehazki auzo baztertuetako emakume beltzek aurrera egiteko duten zailtasunez mintzo zaigu Beste Begirada Bat sariaren garailea: Bande de filles frantziarra.

Publikoak dokumental bat saritu du, eta ez da ohikoa, baina aurkeztu duten lekuetan jendea liluratuta utzi du Wim Wenders eta Juliano Riberoren The salt of the Earth lanak, munduko gatazkak eta paisaia ederrak irudikatzeari bizitza eskaini zion Sebastião Salgado argazkilariaren inguruan. Nick Cave musikariari buruz Zinemaldian eman duten 20,000 days on Earth dokumental bitxi eta originala ere ikusteko modukoa da, aukera izanez gero. Baita gormutuen barnetegi batean garatzen den The Tribe ukrainarra ere, bortizki astintzen zaituen esperientzia gordina eta isila (ez dago hitzik pelikula osoan). Edota Daniel Wolfe-ren Catch me daddy indartsua, ihesaldi baten istorio iluna, agoniaz eta tentsioz betea.