Etorkinen eskolaratzea… etorkinen ikuspuntutik

Atalak: Gizartea, Hezkuntza

Etorkin gehienak eskola publikoak hartzen dituela eta ikastetxeen artean oreka zaindu ezean ghetto sozioekonomiko eta linguistikoak sortzeko arriskua dagoela sarri entzun dut azkenaldian. Ikasgelan kulturaniztasuna nola jorratu bada hausnartu beharreko gaia, ea haur etorri berrientzat harrera protokolorik dagoen, ea “integrazioa” eta “asimilazioa” bezalako kontzeptuen aurretik elkarbizitza jartzen den, euskara ikasteko programak ondo egiten al diren, irakasleen eta eskola komunitatearen sentsibilitatea lantzen den, curriculum egokituak ote dauden…

Ez dugu ahaztu behar talka handiena kanpotik datorren ikasleak bizi duela.

Horrekin guztiarekin batera, funtsezkoa da ez ahaztea talka handiena kanpotik datorren ikasleak bizi duela eta haren lekuan jartzea beharrezkoa dela, gaia lantzerakoan. Hona Euskal Herrira migratutako bi ikasleren esperientzia, Kultur artekotasuna hezkuntzan monografikotik hartuak.

Lismey: “Irakasleak zorrotzagoak dira hemen, harremanean eta gainerakoan”

“12 urte ditut eta duela bi urte iritsi nintzen Zumaiara, Kubatik. Azterketa txiki bat egin zidaten, zein maila nuen neurtzeko, eta emaitza ona lortu nuenez, Kuban nengoen maila berean jarraitu nuen hemen. Adiskideak arraro ikusten nituen, ez dakit hangoekin konfiantza handiagoa nuelako-edo izango ote zen. Hasieran dena bestelakoa zen. Irakasleak zorrotzagoak dira hemen, harremanean eta gainerakoan.

Eskolara iritsi nintzenean, hasieran nire gelan ez nuen inor ezagutzen. Gainera, ikasleetako batek ez ninduen gustuko, eta nitaz gaizki esaka aritzen ziren egun osoan, baina ez nien ulertzen, euskaraz aritzen zirelako. Bi hilabete itsusi igaro nituen. Gero adiskideak egin nituen, eta orain ez dut arazorik. Nire gelako neska-mutilek ondo hartzen naute. Atsedenaldian baten batek esaten dit zerbait, baina neska-mutil gehiago dagoenez, ez diet kasurik ere egiten.

Etorri nintzenean banekien hemen beste hizkuntza bat hitz egiten zutela, baina nik ez nuen hizkuntza ezagutzen, eta ikasten hasi nintzenean ulertzeko oso zaila iruditu zitzaidan. Seigarren mailan nengoenean aparteko eskolak eman zizkidaten euskara ikasteko, eta gauza batzuk gaztelaniaz egin nitzakeen. Baina orain dena euskaraz egiten dut, dena ulertzen dut eta oso ondo nabil; ikasturtea erraz gainditu dut”.

Maria Julia: “Euskara gai zaila izan zen”

“14 urte nituela etorri nintzen Argentinatik Zumaiara. Arreta eman zidan lehenengo gauza liburuak mahai azpian utz nitzakeela izan zen, bai eta ikasturte osoan neure mahaia izan nezakeela; inork nire gauzak kentzen edo lapurtzen ez zizkidala; eskola txanda bakarra zegoela eta gela geuretzat bakarrik zela.

Eskolan, atsedenaldian ikusten zen elkartzen zirela alde batetik gaztelaniaz hitz egiten zuten neska-mutilak, eta euskaraz egiten zutenak beste aldetik. Eta izaerari dagokionez, adin bera izanik latinoamerikarrak baino haurragoak zirela iruditu zitzaidan; Argentinako nire adiskideekin alderatuz, behintzat.

Niretzat guztiz berria izan zen beste gauza bat: eskolak buruko atzerapenen bat zutenekin partekatzea. Haiek bestelako ariketak egiten zituzten gelan, baina adin bereko neska-mutilen artean integratuta zeuden eta dena naturaltasunez gauzatzen zen. Hori Argentinan pentsaezina da.

Euskara gai zaila izan zen. Astean 12 orduko euskara eskolak izatera iritsi nintzen; gogoan dut astelehenetan horixe zela nuen bakarra, irakaslez aldatu baino ez nuen egiten. Eskolak euskaraz ziren eta nik ikaskideek zuten liburu berdina baina gaztelaniazkoa nuen. Horrela ikasi nuen euskara ulertzen, belarria eginez. Irakasle batek euskara ikasteko mailakako programa hasi zuen nirekin eta horri esker oinarri sendoa lortu nuen. Orain unibertsitateko ikasketak gauzatzen ari naiz eta euskaltegira joaten jarraitzen dut”.