Fronte ugaritatik erantzungo diete Sanferminetako eraso matxistei

Atalak: Gizartea

Iruindarrek garbi dute: neska batek titiak erakusteak ez du esan nahi ukitzeko eskubidea ematen dienik inguruko guztiei, ezetzak ezetz esan nahi du, Nagore Laffageri gertatutakoa ere ezin da ahanzturan erori… Sanferminetan ohiko diren eraso sexisten aurrean, gaiari serio heldu diote fronte ugaritatik:

– Udalak Nagore Laffage gogoratuko du zazpi urtetan lehenengo aldiz. José Diego Yllanesek Nagore Laffage irundarra hil zuen 2008ko Sanferminetan, ezetz esan ziolako. Ordutik, Udalak inoiz ez du aintzat hartu Astelehen Lilak kolektiboa, krimena salatzeko eta gogoratzeko Sanferminetan urtez urte antolatu dituen ekitaldietan, eta are gehiago, trabak ere jarri izan dizkio (Nagoreri buruzko antzezlana egitea debekatu zuten, adibidez). Aurten, ordea, udal gobernua kolore politikoz aldatu da eta bat egin du Astelehen Lilak kolektiboaren elkarretaratzearekin, “Kalea, gaua eta festa denona da” lelopean. Uztailaren 7an, gainera, Udaletxeko fatxada morez argiztatuko dute, Laffageren omenez; eta Joseba Asiron alkateak Astelehen Liletako ordezkariak gonbidatu ditu, uztailaren 6an udaletxetik ikus dezaten txupinazoa. Asun Casasola Nagore Laffageren amak ARGIAn kontatu duen moduan, gezurra dirudien arren, oraindik ere “ez” esateak ezetz esan nahi duela errepikatu beharra dago.

– Iragarki matxistak kentzeko eskaera. Iaz herritarrek eurek eskatu zioten Kukuxumusuri iragarki sexista bat kentzeko, eta aurten berriz ere antzeko kanpainak izan direla salatu dute peñek. Tartean, Sanferminetara jendea erakartzeko konpainia turistiko batek erabili dituen bi irudiak: bularretakoa zezenaren adarretik zintzilik, eta emakume bat titiak airean, ukitu nahi dituzten eskuz inguratuta. Iragarkia kentzeko neurriak iragarri zituen udal gobernuak. “Jaietan muga batzuk markatzen ditugu, baina badirudi emakumearen gorputza ez dela muga, besteen gozamenerako erakargarri bat baizik, desio iturri bat”, kritikatu du Oihana Etxebarrietak.

– Txupinazoan eraso sexistak saihesteko neurriak. Txupinazoan azken urteotan eman diren eraso sexistak saihesteko, espresuki eraso mota hauen aurka arituko da udaltzain talde bat, udal gobernu berriak erabakita. Helburu berarekin, harresi inguruetan areagotu egingo da zaintza gauez.

– Formazioa herritarrei, kazetariei, udaltzainei, babes zibileko langileei. Uztailaren 14ra arte, herritarrei zuzendutako informazio-postua izango da Gaztelu Enparantzan, profesionalen esku. Berdintasunari buruzko prestakuntza emateaz gain, jendeak jasan edo ikusitako eraso sexisten inguruko informazioa eman ahalko du bertan, anonimoki. Sanferminak Berdintasunean taldeak antolatuta, formazioa ere eskainiko zaie kazetariei, udaltzainei eta babes zibileko langileei, gai honetan eta bakoitzak bere arloan zein erantzukizun duen eta nola jokatu behar duen azaltzeko.

– Sentsibilizazio eta aldarrikapen kanpainak. “Eraso sexistarik gabeko jaien alde” sentsibilizazio kanpaina martxan du Sanferminak Berdintasunean taldeak. Emakumeak edozein gunetan modu askean, seguruan eta berdintasunean egon ahal izatea da helburua. Aldarrikapen bera egin dute peñetatik eta Gora Iruñea plataformatik (ikusi beheko argazkia). EH Bilduk gizonezkoei zuzendutako kanpaina abiatu du, barneratuak dituzten jardun sexistak bistaratuz (neska-lagunaren sakelakoa kontrolatzea, ezagutu ere egin gabe neska bat musukatzea edo lizunkeriak esatea…). Azken finean, muturreko kasuekin asaldatzen garen arren, hain larriak ez diren eraso matxistak asko eta asko dira. Etxebarrietaren hitzetan, biolentziaren gurpil bat da, txikitik handira doana: “Ez dira txikikeriak, eta jai giroan emakumeak edozein motatako erasoen jomuga izatea (eta gainera isilik onetsi behar izatea) ez da onargarria”.

– Autodefentsa feminista tailerrak. Gora Iruñea plataformak, berdintasunaren alde egiten duen lanketaren barruan, autodefentsa feminista tailerrak eskaintzen ditu. Ahalduntze pertsonalerako teknika honek balio du, adibidez, “zure gorputza eta zu zeu errespetatua izateko eskubidea duzula barneratzeko, ahotik kendu diguten ‘ez’ hitza lantzeko, egoera biolentoak gestionatzen ikasteko”, dio Etxebarrietak. Protokoloa ere badute Gora Iruñean, erasoen aurrean jendarteak zein neurri har ditzakeen azalduz, denak baikara inguruan gertatzen denaren erantzule, eta isiltasunak konplize egiten gaitu.

Iruñerriko peñek ozen aldarrikatu dute eraso sexisten aurka daudela.