Ikasleak nolako pertsonak izatea nahi dugun adostea, zilegi?

Atalak: Gizartea, Hezkuntza

“Zer da pertsona izatea? Hori zehaztu behar dugu, eta horri tiraka definituko dugu lortzeko modua, irakasle eta ikastetxe bezala gure funtzioa zein den”. Eztabaida piztu zuten Lore Erriondo irakaslearen hitzok, hezkuntzari buruzko mahai-inguruan. Homogeneizazioaren arriskua ikusi zuen Alexander Barandiaranek.

“‘Nolako ikaslea nahi dugu?’ galderari erantzuten dion sistema eraiki dugu historikoki, eta ‘nolako pertsona nahi dugu?’ galderak homogeneizaziora garamatza –adierazi zuen Barandiaranek–, saiatuko garelako ikasleak eredu horretara bideratzen. Eta hori nik ikusi dut ikastetxeetan: pertsona-eredu hori lortzeko, txikitatik hasten natzaio horretara bultzatzen, eta arriskua da aurrean dudan pertsona ez ikustea, nahi ez dudan modukoa baldin bada saiatuko naizelako birbideratzen artaldera, irteera-profilak agintzen duen horretara egokitu dadin. Non geratzen da aniztasuna?”.

Berehala etorri zen Erriondoren erantzuna: “Ezin al dugu esan pertsona libreak nahi ditugula, elkartasuna balio bezala daukaten pertsonak, sortzaileak, norberaren gaitasunak ahalik eta gehien garatzen lagunduko dien irakaslea izango dutenak alboan?… Hezitzaile bezala gure eragina handia da (nahi edo nahi ez), eta hausnartu behar dugu zein den gure rola, zer esaten eta egiten dugun, eredu garen neurrian”.

Ane Ablanedok jarri zion azken puntua eztabaidari: “Heziketa sistema existitzen denetik existitzen da pertsonak nolakoa izan behar duen dioen eredua, horregatik hobesten eta gaitzesten dira balio eta izateko modu batzuk eta besteak gizarte batzuetan eta besteetan. Hezitzaileok umiltasunez jokatu behar genuke: gizartea ez da eredu, gure gizartearen oso argazki dramatikoa egin genezake, beraz belaunaldi berri honen potentziala babestu eta zaindu dezagun, ea zer loratzen den. Eta ikasleak moldatzeko asmoa baztertzen dugunean, ikusten dugu sortzen direla elkartasuna duten pertsonak, ikasten dutenak… Idealizatu gabe, jakina, baina gakoa ez da eredu bat izan eta ikasleak horretara moldatzea, eurengan konfiantza izatea eta behar duten ingurua eskaintzea baizik, ea zer erakusten diguten”.