Irailetik aurrera, Espainiako Konstituzioa ikasgai?

Atalak: Hezkuntza

Irailetik aurrera, EAEko ikastetxeetan LOMCEren atal batzuk martxan jartzea onartu du Eusko Jaurlaritzak. Lehen Hezkuntzari eragingo dio erabakiak eta hiru ondorio izango ditu: Ingurugiroaren Ezagutza ikasgaia bitan banatuko da, 3. mailan kanpo-azterketa egingo zaie ikasleei –nahiz eta emaitza ez den kontuan hartuko ikasturtea gainditzeko–, eta Erlijioa hautatzen ez dutenentzat ordezko ikasgai puntuagarria ezarriko da: Balore Sozial eta Hiritarrak.

Ikusteke dago zenbaterainoko malgutasuna onartuko den EAEn, Balore Sozial eta Hiritarrak ikasgaian Madrildik zehaztutako hainbat punturi ihes egiteko.

Ikasgai doktrinatzailea

Zertan datza Balore Sozial eta Hiritarrak? Espainiako Gobernuak ikasgai honetan finkaturiko curriculumean irakur daitekeenez, 9 urteko haurrari gizalegez jokatzea eskatzen zaio bereziki, egunerokoan modu baketsuan har dezala parte gizartean eta inguruaren ongizatean, eta arauak errespetatzea zein garrantzitsua den azpimarratzen da behin eta berriz. Baina zer da “gizalegez jokatzea” eta zeintzuk dira “errespetatu beharreko arauak”? Curriculumak argi uzten du zein balore eta arauren arabera jokatu behar duten haurrek: “Gizarteak onartuak dituen baloreak”; eta argiago: “Espainiako Konstituzioaren baloreak”.

“Konstituzioaren balore, eskubide eta betebeharren araberako jarrerak bultzatzea” da helburua; balore, eskubide eta betebehar horiek “ezagutzea” eta, are gehiago, “estimatzea”. Haur bakoitzak bere balore sistema eraiki behar duela ere badio, baina hori bai, balore sistema horrek “Espainiako Konstituzioaren eskubide eta betebeharretan oinarritua” egon behar duela.

Ikasgai honen segida den eta EAEn –oraingoz– ezarri ez den Balore Etikoak ikasgaia urrunago doa. Bigarren Hezkuntzako haurrei dago zuzendua eta besteak beste desobedientzia zibila eta kontzientzia-objekzioa mespretxatzen ditu, armada eta honen ekarpenaren garrantzia “estimuan” hartu behar direla dio, eta zenbait aurrerapen zientifikoren “arriskuaz” ohartarazten du: ama zelulak, klonazioa, eutanasia edota eugenesia.

Nabarmentzekoa da, LOMCEren aginduz bai Erlijioa eta bai Balore Sozial eta Hiritarrak ebaluatu egingo direla, eta bigarren hori ikasiko dutela haur gehienek EAEn, %30 inguruk baino ez duelako hautatzen Erlijioa Lehen Hezkuntzan –orain arte, Erlijioa hautatzen ez zutenek gainerako ikaslanetan aritzeko aprobetxatzen zuten denbora hori–.

Nola egokituko da ikasgaia EAEko ikastetxeetan?

Kontua da, Eusko Jaurlaritzak ez duela onartu ez dekreturik ez curriculumik ikasgai polemikoa hezkuntza publikoan nola txertatuko den zehaztuz, eta hortaz, ez dago gidalibururik. Tutoreen esku utziko da ikasgaia, “Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailak markaturiko edukien arabera”, adierazi du Cristina Uriarte sailburuak. Hezkuntza sailak zein eduki markatuko dituen, zenbateraino jarraituko duten Espainiako Gobernuak agindurikoa eta zenbaterainoko malgutasuna onartuko den Madrildik zehaztutako hainbat irizpide eta punturi ihes egiteko, irailetik aurrera jakingo dugu.

Dena ez baita arbuiagarria ikasgai honetan. Emakume eta gizonen arteko eskubide berdintasunaz mintzo da, baita sexu, arraza, erlijio edo iritziengatik inor ez diskriminatzeaz ere, eta ingurumena zaintzearen (eta energia alferrik ez kontsumitzearen) beharraz.

Dena den, albistea gogor kritikatu du EHIGE gurasoen elkarteak: “Eusko Jaurlaritza legearen kontra agertu den arren, Hezkuntza sailak ez du jaso hezkuntza-komunitatearen nahia eta LOMCE aplikatzea erabaki du”.

Legearen zati batzuk onartzea eta, nolabait esatearren, hurrengo urtean EAErako LOMCE urardotua baimentzea “sistemaren eta ikasleriaren onerako” erabakia izan dela argudiatu du Uriartek, “ikasleek ikasturtea amaitzeko arazorik izan ez dezaten”. Nafarroan, azkenik, errazago egingo du bidea Werten hezkuntza erreformak, jakin baitakigu UPNk begi onez ikusten duela.