“Call it, friendo”

Atalak: Zinema

"No country for old men" pelikulako irudia.

“Zuk diozu, lagun” edo “zuk erabaki, lagun” itzul daitekeen esaldi hori izan da kultura estatubatuarrean eragin handiena izan duen zinemako esaldia 2007an; Javier Bardemek esana da, Coen anaien No country for old men pelikulan. Hala ondorioztatu du behintzat hizkuntzaren joerak aztertzen dituen Global Language Monitor (GLM) erakundeak. AEBetan hain gustuko dituzten zerrenda horietakoak egiten ditu GLM-k, urteko hitz, esaldi edota izen eraginkorrenen inguruan. Urtez urte komunikabideen arreta zein gaik erakartzen duten ezagutzeko aproposa da bederen.

Global Language Monitor-ek bere webgunean azaltzen duenez, mundu guztiko hizkuntzen joerak aztertzea eta jarraitzea du xede, ingeles hizkuntzari arreta berezia eskainiz eta batez ere komunikabideak arakatuz. Joera horiek politikan, kulturan eta negozioetan duten eragina ere kontuan hartzen dute erakunde estatubatuarrean lan egiten duten adituek. Zaila dirudi aipaturiko “call it, friendo” horrek Wall Streeten eragin handiegirik izango zuela pentsatzea, baina auskalo, globalizazioaren eta marketinaren bideak ulertezinak dira.

Dena den, urteko hitz, esaldi eta izen berezien rankingak jendearen (edo agian soilik komunikabideen) interesen arrastoak uzten dizkigu. Iazko datuek, esaterako, argi uzten dute ingurumenak obsesionatuta gauzkala: gai ekologikoak adierazteko erabiltzen den “hibrido” hitza izan zen irabazle, esaldi eraginkorrena berriz “aldaketa klimatikoa”, eta izen berezietan “Al Gore” nabarmendu zen. Oso urte berdea izan zen, dudarik gabe. Halaber, GLMren webguneak 2000. urtetik 2007ra bitartean eskaintzen duen laburpenaren arabera, “tsunami”, “Jainkoa”, “Saddam Hussein”, “Dubya” (Bushez hitz egiteko erabiltzen den izengoitia), “GroundZero” (2001eko irailaren 11ko atentatuak utzitako Zero Gunea) edota “Chad” hitz garrantzitsuak izan dira azken urteotan.

Zinemaren mundura itzuliz, hona bitxikeri moduan 2007ko esaldirik arrakastatsuenak: bigarren postuan, “I drink your milkshake” (“Zure batidoa edango dut”, Daniel Day-Lewisek There Will Be Blooden); hirugarren, “Shoulda gone to China, because I hear they give away babies like free iPods” (“Txinara joan beharko nuke, umeak doako iPodak bezala banatzen dituztela diote”, Ellen Pagek Junon); eta laugarren, “Madness? This is S-P-A-R-T-A!” (“Erokeria? Hau SPARTA da!”, 300 filman).