Hizkera sexista noiz darabilgun jabetzeko eta hori saihesteko tresna
“Andaluziar bat eta haren emaztea ezagutu nituen”, “Arzallus eta Maialen ikusi ditut”, “neska batek bezala egiten duzu negar”… Komunikazio sexista darabilzu eta konturatu ere ez zara egin? Horri aurre egiteko gida atera berri du Steilasek.
Euskarak genero-markarik ez duela eta ez dela beste hizkuntza batzuk bezain sexista esan ohi da, baina bada zer hobetu. Bereziki irakasleei eta hezkuntza munduari zuzenduta, komunikazio inklusiborako gomendioak bildu ditu Amaia Zubieta Steilas sindikatuko kideak, aurretik egin diren lanak aintzat hartuz (azpimarragarriena, Amelia Barquínen Euskararen erabilera ez sexista).
Adin berarekin, bata gizona da, bestea neska
Hainbat hitz, esaldi eta formula diskriminatzaileak direla konturatzearekin, bidearen erdia egina izango dugu. Adibide ugari ematen ditu gidak: gizonak abizenez izendatzea eta emakumeak izenez; ia beti gizonezkoa aurretik jartzea (“seme-alabak, anai-arrebak, senar-emaztea, aiton-amona…”, erabilera txandakatzea proposatzen du egileak); emakumea bigarren mailako agertzea (norbaiten ama, emaztea, arreba… izatea); adin bera izanik ere, bata ‘gizon’ izendatzea eta bestea ‘neska’; “ahuntza, atsoa eta emakumea, teman ez ditu inork irabaziko” edo “alaba bakarra, etxean gerra” moduko esaera zaharrak baliatzea; emakumeez ari garenean edo emakumeei zuzentzen gatzaizkienean “polita, liraina, apala, delikatua, sentibera” adjektiboak nagusitzea eta gizonen kasuan “sendoa, indartsua, ausarta, bortitza” gisakoak…
Historiako liburuetan, adi!
Historiako klaseetan ere, kontuz ibili: “Frantziako iraultzaren ondorioz sufragio unibertsala ezarri zen” edo “atenastarrek bozketaren bidez aukeratzen zituzten ordezkoak” esatea/ikastea, adibidez, ez da egia, emakumeek ez baitzuten boto eskubiderik ez kasu batean, ez bestean.
Hartu-emanean darabilgun tonua, intonazioa, elkarrekintza, jarrera eta irudi bidezko komunikazioa ere aipatzen ditu gidak, hitzetatik harago eman baitaiteke diskriminazioa komunikatzerakoan.
2 Iruzkin
Trackbacks/Pingbacks
- Hizkera sexista noiz darabilgun jabetzeko eta hori saihesteko tresna | EIBZko liburutegia - […] Mikel Garcia Idiakez / 2016-10-10 / 244 hitz […]
- Iñaki Kasares: “Gizonok begiratu behar diogu geure komunikatzeko moduari genero ikuspegitik” – Arrosa - […] gomendioak bildu ditu Amaia Zubieta Steilas sindikatuko kideak, guk Mikel Garciaren Argiako blogean topatu ditugunak, eta horiei buruz hausnartzeko,…
Barkatu, bainan aspertuta nago holako ñiñikerien entzuteaz: euskarak sexu marka darabiltza , ez hirugarren pertsonetan bixtan dena bainan bai bigarrenean eta biziki untsa da hola: no ta to , hik dun/ duk, ni nun/nuk. Ikasi eta erabili .. hola euskara aberastuko da behar bada.
Kaixo, Koxe:
Arrazoi duzu, hitanoak badu genero-marka. Eta zenbait lekutan hika (eta hika hitz egiteko ohitura) galtzen ari da gainera, ea zabaltzen dugun!