Amerikak hil zuen artzaina
Bizi hobeago baten bila Ameriketara artzain joan ziren euskaldunen arketipo jakin bat iritsi izan zaigu, normalean literaturaren bidez, erruz lan egin eta euren sorterrira diru apur bat eginda itzuli ziren horiena. Bada beste historia bat maiz kontatzen ez dena: lurralde urrun haietan hondoa jo zutenena. Bakardadeaz borrokatzen ikuskizunak, haietako baten bizitza du ardatz, burua galdu zuen Txomin Malaxetxeberriarena. Gas-ganberak ez dira soilik nazien terrorearen ondare izan. Amerikako...
Read MoreArimen gaua, iluntasuna etorri eta imajinazioa piztu
Hildakoen eguna bertan dugu jadanik eta asteburuan ordu aldaketarekin are ilunagoak egingo zaizkigu arratsak. Arimen gaua edo Gau beltza ospatzeko fenomenoa gero eta zabalduagoa dago Euskal Herrian, antzinako ohiturari tiraka, eredu amerikarraren alternatiba gisa ekimen ugari jarri dituzte martxan herri ugaritan. Duela mende erdi inguru arte oso zabalduta zegoen haurrek kalabazak edo arbiak erabiliz aurpegia estalita bihurrikeriak egiten ibiltzea Domu Santu egunaren bueltan. Baina ohitura hura...
Read MoreFrankismoa zer den ez ahazteko hamar artikulu
Hainbeste Francoren gorpua gora eta behera, ez dezagun ahaztu hezur horien atzean dagoena: diktadura, errepresioa eta sistema totalitario oso bat faxismoaren ideietan oinarritua. Haurrak zakurretara bota eta galtzaileak esklabo bihurtzeko kapaz izan zen erregimena. Hemen dituzue hamar artikulu frankismoaren benetako aurpegia erakusten dutenak, badaezpada, inor parean bibaka hasten bazaizue… 1) Artekaletik Burgosera: 1969: Frankismoaren amaieraren hasiera. Atzetik aurrera hasita,...
Read MoreEkonomia eraldatzailea, inteligentziaz muga zulatzen
Lurralde izaera eta jendeen harremanak kontuan izango dituen ekonomia baten alde lanean diharduten eragile ugari dago gurean. Halaxe ikusi genuen Hendaian, Euskal Herriko Ekonomia Eraldatzailearen Lehen Topaketan. Bidasoako urak banatzen dituen lerro ikusezin hori zulatu eta denon ongizaterako pentsaturiko proiektu eta asmoak aurkeztu zituzten. OlatuKoopek Hendaiako Herriko Etxeko enplegu zentroarekin eta Ipar Euskal Herriko hainbat eragile sozioekonomikorekin elkarlanean (Andere Nahia...
Read More1979ko Tuterako gertaerak: Espainiako Gobernuak “harreman estuagoa” eskatu zien AEBei tiro poligonoa erabiltzearen truke
Tuteran poliziaren erasoa gertatu eta Gladys Del Estal hil baina lau aste lehenago, Manuel Gutierrez Mellado Espainiako presidenteordeak AEBetako goi ordezkari batekin hitz egin zuen Bardeako tiro eremuaren inguruan. Zer ari ziren negoziatzen? Zer zegoen jokoan Erriberako bazter hartan, festa baketsu bat tragedia bihurtarazteko? 1979ko ekainaren 3an mugimendu antinuklearrak Tuteran antolaturiko jaialdian poliziak zentzurik gabeko oldarraldia hasi zuen festa giroan zegoen...
Read MoreManuel Estomba parkea, falta (ez) zena
Irunen Manuel Estomba apaizaren izena daraman parke bat dagoela ohartarazi zuen ARGIAk duela aste pare bat. Derioko seminarioan zuzendari espiritual zela, adingabeei sexu-abusuak egin zizkien, orriotan (2.635 zk.) argitara emandako lekukoen arabera. Bere bulegoan zakila aterarazi eta ukituak egiten zizkien ikasleei, “higiene genitala” aipatuz. Estombak euskarazko hainbat liburu idatzi zituen eta euskal literatur aldizkarietan kolaboratu zuen. Gainera, Hego Amerikan misiolari ere ibili zen...
Read MoreGero eta zaharragoak gara, gero eta solidarioagoak izan behar dugu
Bilboko udaletxe aurrean txistu eta oihu artean hartu zituzten Magdalena Valerio Espainiako Lan ministroaren hitzak astelehenean: “Gobernuak ezin du konpromisorik hartu”, esan zuen 1.080 euroko gutxieneko pentsio duinaren aldarrikapenaren aurrean. Euskal Herrian pentsionistak erakusten ari diren indarraldia itzela da, eta astelehenean beste behin Bilbon, Gasteizen, Iruñean eta Donostian bildutako milaka lagunak dira horren erakusgarri. Ministroen agenda mugitu eta Gobernuak presiopean...
Read MoreSetien, 1972
90 urterekin hil da Jose Maria Setien Donostiako gotzain emeritua. Atzo bertan egin zioten hileta elizkizuna Artzain Onaren katedralean, jendez lepo. Dagoeneko argitaratu dira klase guztietako hil-ohar eta iritziak, 1979an Donostiako gotzain izendatu zutenetik hainbat hamarkadatan euskal Elizan eta politikagintzan zeresana eman duen pertsona funtsezko honen inguruan. Hernanin jaioa, gaztaroan mutil “normal bat” zela aitortu zion Urumeako Kronika-ri bere azkenetako elkarrizketa batean....
Read MoreRikardo Barkala: zein da Bilboko Portuko atezain berria?
Bilboko Portuko Agintaritzak Rikardo Barkala (Portugalete, 1955) izendatu du erakunde horretako presidente izateko. Kargua hartzerakoan nabarmendu dute pertsona “egokia” dela Bilboko portuan agintzeko, merkataritza itsasontzi kapitain ibili izan zelako. Baina seguruenik ondorengo ibilbidean eskarmentu handiagoa hartu du orain jarri dioten zereginerako: duela 30 urte azkenekoz itsasontzi bat gidatu zuenetik ordezkari politiko gisa aritu izan da soziedade publikotan eta 2002tik aurrera...
Read MoreEz nazazu deskubritu, deskubrituko naiz ni bakarrik
Kaliforniako San Jose hirian Kristobal Kolonen estatua bat desterratu dute, hango udalak hala erabakita. Amerikako konkista eta kolonizazioari atea zabaldu eta milioika herritar indigenaren heriotza ekarri zuen “aurkikuntza” oroitzeko jarria, San Jose hiriko udaletxeko ataritik kenduko dute, oraindik erabakita ez dagoen beste toki batera eramateko. Brown Berets mexikar herritarren eskubideen aldeko elkarteak hilabeteak daramatza zapaltzaile europarraren estatua kentzeko eskatuz....
Read More
Iruzkin berriak