Espainiak bere ikus-entzunezko kontseilua nahi du

Atalak: Hedabideak

Belen Esteban

Europako mendebaldeko gehienek, AEBek, Kanadak, Australiak… munduan “inor” diren herrialdeek ikus-entzunezko kontseilua dute aspalditik. Espainiako Estatuak ez, eta horrek esplika ditzake egunero zenbait telebista-katek deontologiari eta etikari ematen dizkieten ostikadak. Programazioa gustukoa ez badugu telebista amatatzea besterik ez dugula egin behar erantzun diezaguke norbaitek, eta egia esanda behin baino gehiagotan entzun behar izan ditugu halakoak ahots ustez serioengandik, baina OCTA plataformak (Telebistako eta Ikus-entzunezko Edukien Behatokia) modu eraginkorragoan protesta egiteko eskubidea badugula aldarrikatu du berriki. Hots, pantailaratzen diguten zaborraz ozen kexu eginez. Haien ustez, ikus-entzunezko kontseilua behar-beharrezkoa da Espainiako Estatuan, lege urraketak behin betiko amaituko badira. ZPren gobernuak iragarria du haren sorrera, baina…

Hamarkadak dituzte Europako zenbait ikus-entzunezko kontseiluk, baina europar izan nahi duen Espainian orain ari dira egiten horrelako bat sortzeko lehenengo urratsak. Kate pribatuak “adin nagusitasunera” iritsi berri diren honetan -1990ean sortu ziren lehenbizikoak-, haien edukiak ezin desegokiagoak dira adinez beherakoentzat, baita telebista aurrean adinez beherakoak besterik ez dauden orduetan ere. Kontsumitzaile elkarteek, eta haurren alde dihardutenek, kontseilurik ez egoteari leporatzen diote hori batik bat. Itxuraz, PPren garaian gobernuak telebistekin eskuzabalegi jokatu izanari ere zor zaio zerbait, baina hori PSOEkoen ingurukoek esaten dute batez ere. Kontuak kontu, ikus-entzunezko kontseilua martxan da. Erkidego batzuek, tartean Nafarroak, badute eurena, baina eskumen bezain botere gutxikoak.

Eztabaida nagusia, hain justu, etorkizuneko kontseilu horren ahalmenen inguruan sortu da. Espainiar kate pribatuen elkarteak ekaitzaren aurretik zabaldu du aterkia: kontseiluak programazioaren edukia arautzeko eskumenik ez edukitzea eskatu dute. OCTArentzat, ezinbestekoa da kontseilu batek gaitasun hori izatea, eta are gehiago pribatuei dagokienez, haientzat, kate publikoentzat ez bezala, ez baitago inolako kontrol batzorderik. Eta halaxe agertzen zaizkigu zenbait “kazetari” kate horietako zenbait “eztabaidatan”: deskontrolatuta zeharo.

EB osorako berbera den legedia betetzen ez zutela-eta, gaiari lehenbailehen heltzeko eskatu zien telebista-kate pribatuei Zapateroren gobernuak, artean Aznarren altzariak Moncloatik atera gabe zeudela kasik. Erantzuna autoerregulazio kodea izan zen: ez dugu legea betetzen, baina legea bera baino zorrotzagoa den araudia ezarriko diogu geure buruei. Bitxia. Kode hori ongi ezartzen dela behatzeko ardura telebistek eurek bereganatu zuten ordea. Jakina, ez da betetzen ari, ez hori ez eta legedia ere. Anabasa honetan ordena jartzeko, zer hobe sheriff sobornaezina baino: Ikus-entzunezko kontseilua du izena, baina oraindik ez da iritsi 625 lerroen wild west-era. OCTAk gogorarazi egin du guztiz erakunde independientea izan behar duela, gobernuaren eraginetik kanpokoa, Lehen Munduan dauden gainerako guztiak bezalaxe. Eta zigorrak ezartzeko ahalmena eduki behar duela, emititzeko lizentziak ukatzekoa barne. Sozialistek halaxe egingo zutela hitz eman zuten azken hauteskunde orokorren aurreko kanpainan. Itzuliko al da Sesamo auzoa gure arratsaldeetara?