Zinema eta ideiak, Zinemaldiaren aurrekoa

Atalak: Filmak, Opera

Badator Zinemaldia. Ostegunean hasiko da, baina aurretik Donostian zerbait berria izango dugu. “Zinema-ideiak eta zinema ideiaduna” zikloa estreinakoz burutuko da San Telmo Museoan eta EHU Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean. Proiektu honen sukaldean egon naizen arren, esan behar dut euskarazko izenburua ez zait asko erakartzen.

Roberto R. Aramayoren ideia zen gaztelaniazko “Ideas de cine y cine con ideas”, baina literalki itzulita ez du graziarik. Behin pedante edo eusnob jarrita, nik proposatuko nuke ZINoEMA: “noema” hitza antzineko νόημα-tik dator, ustea, edo zerbaiten inguruan uste dena. Eta hori da egin nahi duguna: zinemaren inguruan pentsatu eta mintzatu. Euskaraz ere bai: asteartean Irati Jimenez, Iratxe Fresneda eta Koldo Almandozekin egingo baitugu mahai-inguru bat, zinema eta narrazioaren arteko harremanak eztabaidatzeko. (Hori arratsaldean, San Telmo Museoan; goizean Fermin Muguruza etorriko zaigu Fakultatera.)

Irati, Iratxe eta Koldo dira hitz egingo dutenak eta ni saiatuko naiz isilik egoten; moderatzaile arituko naiz, “Zinema eta narrazioa” gaia jarrita. Ez “zinema eta literatura”, “narrazio” hitza zentzu zabalenean erabili nahi dugulako. Nobelak eta ipuinak, noski, narrazioak dira. Komikiak ere bai. Poema batzuk narratiboak dira. Opera da narrazioa (Pucciniren La Bohèmek, esate baterako, musikaren erabilera 20. mendeko zineman aurreratu zuen). Bideojokoak dira narrazioa (ez guztiak, baina ikus ezazue The Walking Dead).

Bideojokoa baino lehen, The Walking Dead telesail bat izan zen. Esaten dutenez, telesailak dira gaur egun egiten den narraziorik biziena; “lehen zinema eta literaturaren inguruan genituen elkarrizketak, gaur egun telebistaren aurrean izaten ditugu” dio Elwood Reidek gaurko Babelian. Reid da The Bridge telesailaren sortzailea (showrunner delakoa) eta bereari eutsi nahi dio, noski, baina bere esaldi horretatik abiatuko gara asteartean. Ziur aski narrazioa zer den ez dugu adostuko, baina han elkartuko gara, gure artean hitz egingo dugu eta zuekin ere bai; etorri, ondo pasako dugu.