Euskal Herriko itzulia 12 poematan, Gasteizen
Iaz Sautrelan eginiko elkarrizketaren amaieran, Hasier Etxeberriak galdetu zidan aurrera begira beste proiekturik ba al nuen. Erantzun nion, gutxi gorabehera, poesia gizarteratzeko lanetan jarraitzea gustatuko litzaidakeela, poesia elitista izan ez dadin. Eutsi diot egitasmoari? Bide horretan orain arte saiatu naiz poesia eta beste jarduerak elkartzen –adibidez medikuntza eta poesia, edo geografia eta poesia– eta Jose Luis Padronen laguntzaz irratiaren bidez hedatzen, Lizardiren...
Read MoreAnimaliak
Aurreko astean, esan bezala, Paul Klee-ren egunkaritik (1903) hartutako pasarte bat moldatu nuen bertsio hau egiteko: Bi mendi dira, hain zuzen ere, bi mendi zure begien pare: Mendi bat animaliena da; beste hori, jainko-jainkosena. Eta bien arteko arana, gizakiena, itzaletan da. Goiza da eta ez dakizula jakin arren, ez zara ahula. Baina halere gorantz begira bi herrimin sentitzen dira: Ez dakiela ez dakienaz eta badakiela dakienaz. Abuztua irakurtzeko da, oporretan egon ala ez. Jainkoz beteriko...
Read MoreBaiona-Bilbao (1/2)
Aurten oporretako bi aste ditut, eta lehenengoa 13 urteko J. semearekin eman berri dut: Ander Izagirreren gida erabiliz, Lapurdiko eta Gipuzkoako kostalde osoa oinez zeharkatu dugu, Baionako barran hasi eta Saturraraneko hondartzan bukatu. 7 egun, 6 camping, 20 kg guztira gure motxiletan eta hainbat ikasketa (esate baterako, pisu hori gehiegizkoa dela). Hasteko, twitterreko lagunek ezagutarazi zidaten Imanolen kantua, Koldo Izagirreren koplekin hornitua: Baionatik Bilbora itsaso...
Read MoreLocus amoenus
Leku atsegina: denok daukagu baten bat. Eta euskal poeten artean, zein ederki jorratu duen Rikardo Arregi Diaz de Herediak gai hori, locus amoenus-ena. Lehen aipatu dut hemen bere “Leku atsegina”, poema bikaina. Orain beste bat dakart, “Autobusetik” (Bitan esan beharra, Alberdania, 2012), paisaiaren eta hiriaren inguruko gogoeta pessoatarra. Bere “naturarekin bat izan / eta hori guztia” gogoan, hurrengo larunbatean izango dugu Rikardo Arregiren poemak entzuteko aukera, Literaktum...
Read MorePoesia gizarteratzeaz
49. Durangoko azokarako Berriak egindako liburuxka berezian, Itxaro Bordak argitu zigun zer esan nahi zuen bere azken poesia a-soziala dela zionean: “izan liteke ez duelako parte hartzen mugimendu sozial edo poesia sozial mugimenduan, parte hartu duelakoan eta abandonatu duelakoan taldea, edo kanporatu dutelakoan, eta, azkenean, mugimendu poetikoetatik kanpo izan da”. Ados: bakartasuna, gabetasuna eta biluztasuna, bai. Baina horrek ez du esan nahi bere poesia ez dela gizarteratzen. Itxaro...
Read MoreNeighbor Hernanin eta Donostian
Badago Hernanin toki berezi bat, Leoka labaderoa, non emakumeek arropa garbitzen zuten. Gaur egun, Emakumeentzako Jabetze Eskolei hasiera emateko, Leokan emanaldi bereziak antolatzen dituzte Hernaniko Udal Berdintasun Arloak eta Berdintasun Kontseiluak. Antzina emakumeen topaleku, lantoki eta kontutoki izan zen espazioan, emakumeei eman nahi zaie protagonismoa berriz ere, Leoka emakumeentzako berreskuratuz eta beste espazio batzuetan egiten den lan ikusezina omenduz. Hernaniko emakume artista...
Read MoreAsmakizuna
Uhartea erle bat da Galizan Europako bekoki zimurtuan uhartea txoria da gosetia kirrinki-karranka guri begira uhartea etxe bat da beteta hippy guztiak akabatu zituzten-eta uhartea parkea da naturala mugikorren populazio...
Read MoreDonostiako lau gabarrak, Ean
Autoaipua zilegi balitz, gogoko ditut poesia zuzeneko emanaldiak non egileak berak irakurketa bat proposatzen digun, berarentzat une eta leku zehatz batean garrantzia duena aukeratuta. Horregatik ez nuen galdu nahi Koldo Izagirreren errezitaldia Eako poesia egunetan. Parisen bizi naiz (Susa, 2013) bere poema liburu paregabeak ertz eta min asko ditu, bazter eta hitz jolas ugari (baina ez dira jokoak, Koldok berak argitu zigun lez), eta giza labirinto horretan hari baten bila igo nintzen Eako...
Read MorePiztutako etxean
Shinto da antzinako Japoniako erlijioa, naturarekiko sentsibilitatea erritualaren bidez azaltzen duena. Shintoak bizitzaz dihardu, dagoenaren etengabeko berritzeaz. Shintoaren arabera, ibai bat edo harkaitz bat “kami” izan litezke. Kami duen toki hori, naturako santutegi (himorogi) moduan soka batez eta egurrezko zurtoinetaz markatzen da. Hala gertatu zen Isen, Honshu irlako baso trinko batean, 4. mendetik aurrera. Hauxe da Alejandro Londoño arkitektoak eginiko maketa, Variaciones sobre el...
Read MoreKaleidoskopia eta teleskopioa
Otsailaren amaieran, Aurelia Arkotxak tokia eta data idatzi ditu (Lekunberri karrika 5, 1987-II-20), poematik postala edo argazkia aterako balitz bezala. Poema minimalista da, deskribapen hutsetan oinarritua, eta ez dago Japoniako haikuen estetikatik urrun. Arkotxaren lehenengo poesia liburuan aurkituko dugu, Atari ahantziak (Pamiela, 1993) izeneko liburuan hain zuzen. Aureliari beste euskal poema bat izendatzea, gure bildumako azken izango dena, eskatu diodanean, ezustekoa gertatu...
Read More
Iruzkin berriak