“Ez du denborak dena egingo…”

Atalak: Bertsoak

Gaur egungo bertsoak badauka literaturatik eta poesiatik. Maialen Lujanbioren “Gogoratzen naiz lehengo amonen / zapi gaineko gobaraz” horretan Georges Perecen “Je me souviens” entzun dezakegu, Joseba Sarrionandiaren bidez bada ere. Maialenek berak gai hura hartu zuen hizpide aurtengo Eako poesia egunetan, eta duela gutxi poesiatik urruntzen ez diren bertso pare bat kantatu zuen, Memoria Eguna dela eta, inork gutxik aipatu duen Hernaniko udaleko alderdi guztiek egindako ekitaldian. Gaia ez da erraza, harria bezain pisutsua baita; baina hala ere bertsoek badute grazia, aliterazioak eta errepikapen batzuk medio, eta egia ere ez dute faltan, bihotzean pentsatuak eta buruan sentituak izan baitira. Airean eta harrian idatzitako bertso horiek merezi duten oihartzuna jaso ez dutelako, eta (Kronika bat izan ezik) sarean arrastorik ia ez dagoenez, hemen transkribatu ditut.

“Harri guztiak dira desberdin
ta denak harri hala ere.
Bakoitzak behar du bere ideien,
hitzen eta ertzen jabe.
Baina elkarrekin eraikitzeko
leundu behar goi ta behe,
zaurgarri diren ertzak leundu,
leundu, kamustu gabe,
gu ez baikara elkarren berdin
baina bai elkarren pare.

Ertzak leunduz lantzen lagundu
leheneko pasarteak.
Ez du denborak dena egingo,
euriak ta haizeteak…
Harria landu ahalko du soilik
guk hala nahi izateak;
elkarbizitzak, elkarri hitzak
entzun eta esateak.
Ez du denborak dena egingo…
bai, aldiz, borondateak.”